Bolesne miesiączki to problem 80% kobiet. Jednak u około 30% młodych kobiet objawy są nasilone i towarzyszą im także: nudności, wymioty, zawroty głowy, biegunki i ogólne osłabienie. Wszystkie dolegliwości związane z okresem u kobiet ginekolodzy nazwali zespołem bolesnego miesiączkowania.
Bolesne miesiączki to nie jedyna dolegliwość występująca u kobiet podczas krwawienia. Razem z nią może pojawić się także:
- ból głowy,
- zawroty głowy,
- bezsenność,
- ból krzyża,
- ból okolic lędźwiowych,
- nudności,
- wymioty,
- zaburzenia pokarmowe,
- napady duszności,
- przyspieszone tętno,
- biegunki,
- zaparcia,
- częste oddawanie moczu,
- drżenie rąk,
- kołatanie serca,
- odczucie ogólnego osłabienia,
- drażliwość,
- obniżona koncentracja,
- zwolnienie reakcji.
Ból brzucha pojawia się najczęściej w pierwszy dzień okresu, następnego dnia dolegliwości są już słabsze i stopniowo zanikają. Tylko w niektórych przypadkach zdarza się, że trwają przez całą miesiączkę.
Słowo daję, nie wytrzymam!
Skąd biorą się bolesne miesiączki? Macica jest mięśniem, dlatego może się kurczyć i rozkurczać. W taki sposób pozbywa się niepotrzebnej błony śluzowej, jeśli nie doszło do zapłodnienia. Jeśli mięsień mocno się kurczy lub skurcze pojawiają się jeden po drugim bez większej przerwy, do naczyń krwionośnych dopływa za mało krwi i tlenu. To powoduje silny ból w podbrzuszu.
Specjaliści mówią o dwóch rodzajach bóli miesiączkowych: pierwotne bolesne miesiączkowanie oraz wtórne bolesne miesiączkowanie.
Zobacz też: Jak wywołać okres?
Pierwsze z nich jest związane z nadmierną produkcją prostaglandyn, które powodują skurcze macicy. Ich produkcja jest związana z rosnącym stężeniem progesteronu w czasie cyklu owulacyjnego. Pierwotne bolesne miesiączkowanie najczęściej pojawia się po kilku latach występowania miesiączek. Najsilniejszy ból towarzyszy kobiecie przed rozpoczęciem okresu lub w pierwszych godzinach krwawienia.
Wtórne bolesne miesiączkowanie najczęściej wynika z endometriozy zewnątrz- i wewnątrzmacicznej. Jego powodem może być także zapalenie przydatków, mięśniaki, wady rozwojowe, zwężenie kanału szyjki macicy. Bóle najczęściej pojawiają się przed miesiączką, a ustępują po wystąpieniu krwawienia.
Bolesne miesiączki przyczyny
Przyczyny bolesnego miesiączkowania ginekolodzy podzielili na organiczne i czynnościowe. Do tych pierwszych zaliczamy stany zapalne przydatków, mięśniaki macicy, zwężenie kanału szyjki macicy, wady położenia macicy. Natomiast przyczyny czynnościowe bolesnych miesiączek to nadmierna kurczliwość macicy, nieprawidłowe złuszczanie endometrium, a także czynniki psychiczne.
Przeczytaj: Okres – co jest normalne, a co nie?
Lekarze najczęściej wśród przyczyn bolesnego miesiączkowania wymieniają zaburzenia produkcji hormonów. Wysoki poziom progesteronu, a tym samym prostaglandyn przyczynia się do zwiększenia częstotliwości i nasilenia skurczów, czyli większego bólu.
Pomóż, proszę!
Aby zdiagnozować zespół bolesnego miesiączkowania konieczna jest wizyta u ginekologa. Lekarz przeprowadzi badanie fizykalne. Może zlecić także wykonanie USG macicy, wymazu mikrobiologicznego, a jeśli będzie miał wątpliwości zleci laparoskopię.
Bolesne miesiączki leczenie
Terapia bolesnych miesiączek powinna być dobrana do pacjentki. Lekarz bierze pod uwagę stopień nasilenia dolegliwości, choroby oraz potrzeby reprodukcyjne. Dopiero po dokładnie przeprowadzonym wywiadzie medycznym i koniecznych badaniach określa sposób leczenia.
W wielu przypadkach terapia polega na podaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych, które hamują lub spowalniają wzrost prostaglandyn. Inną metodą na bolesne miesiączki jest wypisanie antykoncepcji hormonalnej, która hamuje owulacje i zmniejsza ból.
Sprawdź: Kąpiel, seks, sauna, solarium – co szkodzi podczas okresu?
U niektórych kobiet jako pomoc doraźną stosuje się paracetamol, ibuprofen i naproksen podawane doodbytniczo (lek działa szybciej). W wyjątkowych sytuacjach stosowane jest także leczenie operacyjne. Jeśli leki nie pomagają, lekarz może zaproponować rozszerzenie kanału szyjki macicy u młodszych kobiet. U osób starszych z endometriozą wewnątrzmaciczną ginekolog może zalecić usunięcie macicy.
U niektórych pacjentek trudno zlokalizować przyczynę bolesnych miesiączek. Często jest to spowodowane nadmiernym stresem i problemami emocjonalnymi. W takich sytuacjach może pomóc psychoterapia lub metody relaksujące (joga, medytacja).
Ciekawostka! Niektórzy pocieszają, że bolesne miesiączki miną po pierwszym porodzie. Choć teoria może wydawać się starodawna, jest w niej ziarnko prawdy. Poród powoduje, że silnie zaciśnięta szyjka macicy się rozwiera i poprawia się przepływ krwi menstruacyjnej.
Za nic nie wyjdę teraz z domu!
Bolesne miesiączki można łagodzić również sposobami domowymi. Ulgę przyniesie picie naparów z ziół np. rozmarynu, rumianku, melisy, mięty i nagietka. Należy pamiętać o piciu około 1,5 l wody mineralnej dziennie oraz zmianie diety na lekkostrawną. Warto ograniczyć potrawy wzdymające – smażone mięsa, warzywa marynowane, sery, a zastąpić je potrawami z chudych mięs, ryb, drobiu i warzyw gotowanych na parze. Lepiej zrezygnować z soli, która zatrzymuje w organizmie wodę. W czasie miesiączki następuje znaczna utrata krwi, dlatego dietę warto uzupełnić o produkty bogate w żelazo (chleb razowy, jajka, kasza gryczana) i takie, które zwiększą przyswajalność żelaza – cytrusy, papryka, ryby, brokuły.
Podczas okresu zapotrzebowanie kaloryczne organizmu wzrasta, dlatego należy zrezygnować z głodówek i diet.
Kojąco podziałają także miejscowe okłady (ciepłym ręcznikiem termoforem lub butelką z ciepłą wodą), kąpiel lub masaż brzucha (delikatne, koliste ruchy dłonią na podbrzuszu). Warto spróbować również rozciągnąć mięśnie. Mimo, że ruch jest ostatnią rzeczą, na jaką można mieć ochotę podczas bolesnych miesiączek – joga, gimnastyka, taniec brzucha wzmacniają i uelastyczniają mięśnie dna macicy. A to łagodzi objawy związane z cyklem menstruacyjnym.
Bolesne miesiączki mogą skutecznie uprzykrzyć życie kobiecie. Kilka dni wyjętych z życiorysu każdego miesiąca to jednak za dużo, by sobie na nie pozwolić. Dlatego nie należy zwlekać, ale jak najszybciej udać się do ginekologa.
