O nietolerancji glutenu, czyli celiakii ostatnio dużo się mówi. Wszystko za sprawą popularnej diety bezglutenowej. Przoduje ona wśród poradników o zdrowym trybie życia. Co jednak, jeśli celiakia dotyczy dziecka? Jak ją rozpoznać i czy da się ją wyleczyć?
Celiakia to choroba genetyczna. Polega na trwałej nietolerancji glutenu, przez co utrudnia wchłanianie potrzebnych do rozwoju dziecka składników odżywczych. Skutki celiakii mogą być różne: od zaburzeń wzrostu, po nudności i wymioty, a także niedożywienie.
Brak apetytu, rozdrażnienie, wzdęcia…
Dzieci, które chorują na celiakię na ogół mają typowe objawy dla wszelkich chorób żołądkowych, takie jak: biegunka, wymioty i wzdęcia. Może towarzyszyć im rozdrażnienie oraz brak apetytu.
U dzieci cierpiących na nietolerancję glutenu zauważono charakterystyczną postawę ciała – powiększony brzuch, opuszczone pośladki i ramiona. Maluchy wolniej rosną i często chorują na karłowatość. U niemowlaków celiakia wywołuje wymioty i biegunki o nieprzyjemnym i intensywnym zapachu. Objawy te występują bezpośrednio po spożyciu glutenu, a ustępują, kiedy wprowadzi się dietę bezglutenową.
Zobacz: Dania dla najmłodszych powinny być zdrowe i apetyczne (wywiad)
Nie u wszystkich jednak celiakia daje takie same symptomy. Właśnie dlatego lekarze wyróżnili trzy formy choroby: jawną (pełnoobjawową), niemą (daje mało objawów, jest mylona z innymi schorzeniami żołądkowymi) i ukrytą (uaktywnia się dopiero przy silnych bodźcach dodatkowych, jak np. stres).
Objawy celiakii jawnej:
- bóle brzucha
- wzdęcia
- wymioty
- biegunki
- utrata masy ciała
- zły nastrój
- anemia
Objawy celiakii niemej:
- bóle kości i stawów
- bóle głowy
- zmiany skórne
- niedokrwistość
- zaburzenia neutrologiczne
Życie na wiecznej diecie?
Celiakii nie można leczyć stosując medykamenty. Jedynym skutecznym lekarstwem na chorobę jest dieta bezglutenowa. Objawy mogą ustąpić lub złagodnieć od razu lub po kilku tygodniach od wyeliminowania glutenu ze spożywanych posiłków. Jednak należy pamiętać, że przy diecie eliminacyjnej choroba zostaje uśpiona, ale gdy tylko dziecko zje produkt z glutenem, znów pojawią się uciążliwe objawy.
Dieta bezglutenowa – tego unikaj:
- produkty zbożowe – pszenica, jęczmień, żyto, owies, mąka pszenna, mąka żytnia, mąka jęczmienna, kasza manna, kuskus, kasza jęczmienna, musli, makaron pszenny, makaron żytni, pieczywo, ciasta, ciastka, drożdżówki, bułka tarta
- napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego
- olej z kiełków pszenicy
- kawa zbożowa, kakao owsiane
- sos sojowy
- proszek do pieczenia
- opłatki świąteczne
Dieta bezglutenowa – to możesz jeść:
- produkty zbożowe – ryż biały i brązowy, kukurydza, gryka, proso, amarantus, płatki ryżowe, mieszanki mączne bezglutenowe, pieczywo bezglutenowe, płatki kukurydziane
- świeże i nieprzetworzone mięso, ryby, jaja
- świeże mleko, kefir, maślanka, jogurt naturalny
- masło, olej roślinny, oliwa z oliwek
- wszystkie owoce i warzywa
- herbata, soki owocowe, wody mineralne, kompoty
- sól, pieprz, zioła
- soda spożywcza
Często poza dietą bezglutenową należy podawać dodatkowo dziecku witaminy i mikroelementy. Należy zadbać także o odpowiednie nawadnianie. Najlepiej zrobić to dzięki doustnym płynom nawadniającym jak np. ORSALIT®DRINK, które zawierają w swoim składzie wodę, glukozę, sód, potas i chlor. Dzięki mechanizmom wspólnego wchłaniania wody, sodu i glukozy wspierają one gospodarkę elektrolitową wszystkich maluchów. DPN są zalecane zarówno przez ESPGHAN (Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci) jak i WHO/UNICEF do uzupełniania płynów i składników mineralnych.
Warto przeczytać: Żywienie podczas grypy i przeziębienia
Celiakii nie należy bagatelizować, ponieważ nieleczona może prowadzić do groźnych powikłań jak np. anemii, osteoporozy, zmian neurologicznych i nowotworów.
