Ciężarna kobiecość
Infekcje intymne w ciąży występują częściej niż zwykle z uwagi na działanie hormonów ciążowych. To one sprawiają, że odczyn pochwy z kwaśnego zmienia się na zasadowy (winien jest temu wzrost stężenia estrenów, progesteronu i hCG), a jak wiemy – zasadowe pH tworzy idealne środowisko dla rozwoju chorobotwórczych bakterii.
Ponadto, w okresie tym śluzówka pochwy jest rozpulchniona, a w komórkach jej nabłonka gromadzi się większa niż zazwyczaj ilość glikogenu, które to zmiany również mogą sprzyjać infekcjom grzybiczym i bakteryjnym (naturalna odporność organizmu znacznie się wówczas obniża). W tym okresie zwiększa się także ilość wydzieliny z pochwy, na bazie której może łatwo dojść do zakażenia.
Dolegliwości intymne w ciąży
Zakażenie pochwy
Jedną z najczęstszych dolegliwości w tym okresie jest zakażenie pochwy. Może być spowodowane zwykłą infekcją, alergią lub po prostu – brakiem równowagi hormonalnej. Często, mimo drobnych dolegliwości, a w zasadzie – z uwagi na ich małą dotkliwość (może ona powodować brak prawidłowej diagnozy i leczenia) – zakażenie przechodzi w stan przewlekły, co może spowodować poważne powikłania, jak np. zapalenie błony śluzowej macicy oraz przydatków, nawracające zapalenia dróg moczowych i powikłania pooperacyjne, przeniesienie infekcji od matki na noworodka, zwiększone ryzyko wystąpienia poronienia, przedwczesnego pęknięcia błon płodowych i porodu przedwczesnego oraz – bezpłodność.
Choroba ta charakteryzuje się zazwyczaj zwiększoną ilością wydzieliny z pochwy (jej barwa, konsystencja i zapach są zależne od tego, z jakim typem zakażenia się zmagamy – bakteryjne czy grzybicze), zaczerwieniem sromu, swędzieniem i/ lub pieczeniem pochwy. Czasami pojawiają się dodatkowo objawy ze strony układu moczowego, np. pieczenie podczas oddawania moczu, częstomocz, uczucie nieopróżnionego pęcherza. Z takimi objawami koniecznie należy zgłosić się do lekarza.
Jednym z objawów opisanego zakażenia jest swędzenie okolic intymnych. A jednak, swędzenie pochwy może być jedynie efektem zmiany pH, co jest dla okresu ciąży zjawiskiem naturalnym. Jeśli rzeczywiście dolegliwość jest wywołana typowymi dla czasu ciąży zmianami (to ustalić powinien lekarz), można spróbować złagodzić objawy, np. za pomocą kąpieli z dodatkiem sody, zimnych kompresów oraz żelu z lidokainą.
Zaparcia i wzdęcia
Nadmiar hormonów w czasie ciąży zaburza perystaltykę jelit. W wyniku jej spowolnienia mogą się pojawić problemy z wydalaniem, czyli zaparcia. Z czasem do grona winnych takiej sytuacji doliczyć można rozrastającą się macicę. W zahamowaniu kłopotliwych dolegliwości powinna pomóc odpowiednia, bogata w błonnik dieta oraz rezygnacja z obfitych posiłków (jemy częściej, ale mniej). Rozluźniające działanie hormonów na mięśnie gładkie może także powodować wzdęcia. To powoduje, że w jelitach gromadzi się nadmierna ilość gazów. Także tutaj z pomocą przychodzi dieta – spożywanie kefirów, jogurtów, niegazowanych napojów, ziołowych herbatek, a także unikanie rozdymających produktów, jak np. groch czy kalafior.
Hemoroidy
Ciąża sprzyja także powstawaniu hemoroidów, czyli żylaków odbytu. Macica, uciskając żyły jamy brzusznej powoduje, że krew nie może odpływać swobodnie. Powoduje to ból, swędzenie, czasami także krwawienie. W wyniku zaburzenia przepływu krwi w naczyniach krwionośnych odbytu, naczynia te poszerzają się i zakłócają pracę układu wydalniczego. Pojawiają się one często u osób, które mają też problemy z zaparciami oraz tych, które dużo czasu spędzają w pozycji siedzącej. Jak w przypadku powyższych dolegliwości, pracę jelit usprawni odpowiednia dieta – produkty bogate w błonnik i lekkostrawne potrawy, a także stosowanie odpowiedniej higieny, ziołowych okładów, a w czasie leżenia podstawianie poduszki pod nogi. Konsultacja z lekarzem pozwoli także na zastosowanie specjalnych kremów, maści lub czopków.
Nietrzymanie moczu
Problemy ze strony układu moczowego mogą się pojawić nie tylko w wyniku zakażenia pochwy. Przyszłe mamy często odczuwają wzmożoną potrzebę oddawania moczu. Wywołuje ją ucisk powiększającej się macicy na pęcherz moczowy, który w efekcie powoduje problem nietrzymania moczu. Do przykrych nieplanowanych wycieków może dojść podczas kichnięcia czy kaszlnięcia. Warto więc w tym czasie korzystać z wkładek higienicznych.
Higiena intymna w ciąży
Z uwagi na to, że pojawienie się infekcji rodzi niebezpieczeństwo przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego, przedwczesnego odpłynięcia wód płodowych, a w rezultacie – przedwczesnego porodu czy nawet poronienia, kobieta spodziewająca się dziecka powinna o higienę miejsc intymnych zadbać szczególnie – chroni przecież nie tylko siebie, ale także swoją pociechę.
Pierwsze, co powinna zrobić przyszła mama, to odpowiednie wyposażenie swojej łazienkowej toaletki. Należy zrezygnować ze stosowanych do tej pory kosmetyków na rzecz płynu czy żelu do higieny intymnej dla ciężarnych. Najlepszym wyborem są płyny z kwasem mlekowym o odczynie pH 5,5. Kobietom w ciąży poleca się kosmetyki, które zawierają w składzie arnikę lub vilcacorę – mają działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwgrzybiczne i przeciwwirusowe, allantoinę – łagodzi podrażnienia oraz wyciągi z surowców roślinnych.
Ważną sprawą jest dobranie odpowiedniej bielizny – przewiewnej, nieuciskającej, najlepiej 100 procent bawełny lub mikrofibra.
W tym czasie warto stosować wkładki higieniczne (wzmożona produkcja śluzu), które jednak należy często wymieniać, przyjemne kąpiele w wannie zamienić na odświeżające prysznice (w czasie kąpieli do pochwy wpływa woda, co może sprzyjać infekcjom), a do prania bielizny nie stosować detergentów, które mogłyby zawierać składniki drażniące, mydeł zapachowych, ani innych tego typu środków.
Oczywiście nie należy również zapominać, że wiele zasad, dotyczących codziennej higieny, podczas ciąży się nie zmienia – nie tylko niedostateczna, ale także nadmierna pielęgnacja miejsc intymnych nie działają korzystnie. Nazbyt częste podmywanie się może w równym stopniu prowadzić do rozwoju mikroorganizmów chorobotwórczych.