Ciało dorosłego człowieka w około 60 procentach składa się z wody. Noworodka – w około osiemdziesięciu! Ile więc powinno pić dziecko, by zachować te proporcje w równowadze?
O tym, że powinniśmy wypijać co najmniej 2 litry płynów dziennie wiemy wszyscy – ilu z nas stosuje się do tych zaleceń, to już osobna kwestia. A jak jest w przypadku dzieci? Teoretycznie, ich powierzchnia ciała jest mniejsza niż dorosłych, więc i zapotrzebowanie na płyny powinno być mniejsze.
Zauważmy jednak, że w przypadku dziecka woda stanowi większą część tej powierzchni, niż w przypadku dorosłego, a to znaczy, że maluchy są w znacznie większym stopniu narażone na odwodnienie. Tym bardziej, że tracą wodę znacznie szybciej niż dorośli – na skutek bardziej intensywnego oddychania, pocenia się, oddawania moczu oraz rozwoju organizmu. Rodzice powinni więc szczególnie zadbać o to, by podawać dziecku płyny regularnie – w małych ilościach, ale przez cały dzień.
Noworodek
Dziecko karmione piersią na żądanie jest w stanie zadbać samodzielnie o swoje potrzeby i z reguły – robi to całkiem przyzwoicie. W takim wypadku nie należy dopajać go dodatkowymi płynami – mleko matki zaspokaja zarówno głód, jak i pragnienie. W tej sytuacji należy jednak pamiętać, że o odpowiednią ilość płynów powinna zadbać karmiąca mama.
Dzienne zapotrzebowanie noworodka na płyny, bez względu na sposób karmienia, ocenia się na ok 680 ml lub 100-190 ml/kg (dane wg Panelu ds. Produktów Dietetycznych, Żywienia i Alergii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności EFSA).
Niemowlę i małe dziecko
Podobne zapotrzebowanie na płyny utrzymuje się u dziecka w pierwszym półroczu życia (ok 680 ml lub 100-190 ml/kg dziennie), natomiast zwiększa się nieco w drugim – dziecko w przedziale wiekowym 6 – 12 miesięcy potrzebuje około 0,8 – 1,2 litra płynów dziennie.
Dziecko w wieku od 1 do 2 lat powinno wypijać około 1,1 – 1,2 litra płynów dziennie, w trzecim roku życia – około 1,3 litra dziennie, a w wieku od 3 do 8 lat – około 1,6 litra dziennie (ponad 6 szklanek).
9 – 13 lat
Dziewięciolatek powinien wypijać mniej więcej taką samą ilość płynów, jak zaleca się osobom dorosłym, przy czym zapotrzebowanie chłopców jest nieco wyższe niż dziewczynek – chłopcom zaleca się około 2,1 litrów dziennie, dziewczynkom – 1,9 litra.
Kryterium, wpływającym na ilość potrzebnych płynów, jest jednak nie tylko wiek i płeć, ale też budowa ciała.
Dziecko o drobnej budowie potrzebuje ich mniej, niż to bardziej postawne – choć nie są to znaczące różnice. Dodatkowym czynnikiem jest usposobienie malca – bardzo żywy, energiczny przedszkolak będzie potrzebował więcej płynów, niż jego spokojniejszy kolega.
Płynów, nie tylko wody!
Jak można zauważyć, nie posługujemy się tutaj pojęciem wody, ale płynów. Chodzi bowiem o to, że w zalecanych ilościach mieszczą się także soki, kompoty, herbatki, zupy czy owoce. Co więcej, aż 20 do 30 procent zapotrzebowania na płyny pokrywa pokarm (nie tylko produkty półpłynne, ale też stałe).
A jednak, to właśnie woda powinna być podstawowym napojem dziecka i do jej smaku warto przyzwyczajać już najmłodsze maluchy. Ważne, by była dobrej jakości i przeznaczona dla najmłodszych – dla niemowląt należy wybierać wody źródlane, o niskim stopniu mineralizacji, posiadające pozytywną opinię Instytutu Matki i Dziecka lub Centrum Zdrowia Dziecka. Należy zadbać o ich świeżość i nie przechowywać w lodówce dłużej niż 2 dni. Dwulatkom można już kupować wody średniozmineralizowane.
