Mały alergik przy wigilijnym stole

autor: dr med Izabela Jastrzębska - pediatra, lekarz sportowy | 19.12.2014

Wigilia zbliża się wielkimi krokami, a ty na kolacji będziesz gościć małego alergika? Mieszkanka orzechów, miodu, mleka, jajek dla alergika może okazać się niebezpieczna. Sprawdź, co możesz podać dziecku!

Barszcz czerwony

Buraki są warzywem bardzo bezpiecznym dla alergików, praktycznie nie uczulają. Mali alergicy mogą jeść barszcz na Wigilię, ale najlepiej, żeby to był barszcz, który powstał ze świeżych buraków.

  • wywar z buraków:

Surowe buraczki kroimy na plastry lub ucieramy na tarce z dużymi oczkami i potem zalewamy wodą – bardzo wolno doprowadzamy do wrzenia i praktycznie – zanim barszcz zacznie się gotować, odstawiamy z palnika. Najlepiej, żeby buraki pozostały w tym garnku przez ok. 12 godzin (np. przez całą noc). Na drugi dzień odcedzamy barszcz od buraków.

Jeśli chodzi o małe dzieci to nie podajemy im tzw. postnego barszczu, bo po pierwsze nie będzie im smakował i niepotrzebnie się zrażą, a po drugie ma on niewielkie wartości odżywcze.

Najlepiej wymieszać przygotowany wcześniej wywar z buraków z wywarem mięsno-warzywnym, przyprawiając w zależności od wieku dziecka.

  • wywar mięsno-warzywny:
  1. W przypadku dzieci uczulonych na białka mleka krowiego nie wolno stosować do przygotowania wywaru mięsa cielęcego ani wołowego.
  2. W przypadku dzieci uczulonych na białka jaja kurzego nie wolno stosować do przygotowania wywaru z kurczaka, kury, koguta.
  3. Najbezpieczniej wykonać wywar na króliku, jagnięcinie, wieprzowinie, gęsinie, kaczce.
  4. Warzywa – należy unikać selera, który może uczulać. Oczywiście w zależności od tego, na co dziecko jest uczulone, nie stosujemy tych warzyw. Dziecko może być uczulone np. na marchewkę.

 

  • dodatki:

Tak przygotowany barszcz podajemy z:

  1. uszkami z mięsem
  2. ziemniaczkami
  3. jajkiem

 

Nie podajemy dzieciom uszek z grzybami. Grzyby są ciężkostrawne i mogą spowodować bóle brzuszka u dzieci. Starszym dzieciom, powyżej 2 roku życia możemy wykonać uszka z nadzieniem ze świeżych pieczarek (nie z suszonych grzybów). Pieczarki kroimy drobno i podsmażamy z niewielką ilością cebuli (cebula nie uczula). Stosownie do uczulenia – dla dzieci z uczuleniem na białka mleka krowiego – nie smażymy pieczarek na maśle, tylko na oleju (np. słonecznikowym).

Uszka z suszonymi grzybami mogą jeść dzieci powyżej 7 roku życia.

  • uszka z mięsem

W przypadku dzieci uczulonych na białka mleka krowiego nie dodajemy do nadzienia mięsa cielęcego ani wołowego. Można zastosować mięso z królika, jagnięcinę, wieprzowinę, gęsinę, kaczkę, indyka, domowy (wiejski) drób. W przypadku dzieci uczulonych na białka jaja kurzego nie dodajemy do nadzienia mięsa z kurczaka, kury, koguta.

Nie jest to może tradycyjny barszcz wigilijny, ale już najmłodsze dzieci mogą zjeść barszcz z ziemniaczkami, o ile nie są uczulone na ziemniaki (co zdarza się bardzo rzadko, ale jednak się zdarza). Barszcz przygotowany z wywaru z buraków, podany z ziemniaczkami mogą jeść dzieci od 6 miesiąca życia.

  • jajko

Jeśli dziecko jest uczulone na białka jaja kurzego to nie mogą jeść takiego barszczu, ale pozostałe dzieci bardzo chętnie zjedzą barszcz z jajkiem.

½ żółtka co drugi dzień można podawać już dzieciom od 7 miesiąca życia. Natomiast całe żółtko od 8 miesiąca życia. Dzieciom nieuczulonym na białka jaja kurzego całe jajko (żółtko + białko) można podawać już od 12 miesiąca życia.

 

Czyli, podsumowując:

> od 7 miesiąca życia można dodać do barszczu ½ żółtka

> od 8 miesiąca życia można dodać do barszczu 1 żółtko

> od 12 miesiąca życia można dodać do barszczu całe jajko.

 

Niektóre dzieci uczulone na białka jaja kurzego, nie mają reakcji alergicznych po jajach przepiórczych – te dzieci mogłyby zjeść barszcz z jajeczkami przepiórczymi.

Jeśli gotujemy barszcz dla małych dzieci, to nie powinniśmy dodawać do niego kwasu buraczanego ani kwasku cytrynowego. Barszcz z kwasem buraczanym mogą jeść dzieci starsze, powyżej 5 roku życia.

Zupa grzybowa

Dzieci do ukończenia 2 roku życia nie mogą jeść grzybów ani wywarów z grzybów. Wynika to po pierwsze z tego, że grzyby są ciężkostrawne, a po drugie z tego, że obawiamy się, by w grzybach nie było muchomora sromotnikowego – zatrucie muchomorem sromotnikowym może nieodwracalnie uszkodzić wątrobę.

Im młodsze dziecko, tym jest bardziej wrażliwe nawet na obecność niewielkiej ilości muchomora sromotnikowego i dlatego nie zaleca się podawania grzybów i zup grzybowych dzieciom do ukończenia 2 roku życia. Klasyczna postna zupa grzybowa nie będzie też pewnie dzieciom smakować, natomiast jeśli dziecko jest uczulone na białko mleka krowiego nie możemy też dodać do zupy śmietany ani mleka.

Zupa grochowa

Groch jest ciężkostrawny i może powodować wzdęcia, dlatego lepiej nie podawać zup z suszonego grochu dzieciom do 1 roku życia, żeby nie spowodować u nich bólów brzucha.

Ryba

Jeśli chodzi o ryby to aktualne zalecenia żywieniowe sugerują wprowadzanie ryb do diety dzieci już od 7 miesiąca życia. Dawne zalecenia, zwłaszcza amerykańskie, mówiły o wprowadzaniu ryb u dzieci z alergią pokarmową po skończeniu 2 lub 3 roku życia. Natomiast, jeśli coś mogłabym zasugerować rodzicom, to proszę nie robić eksperymentów z wprowadzaniem ryb do diety po raz pierwszy akurat w Wigilię. Może się potem okazać, że wieczór wigilijny lub Boże Narodzenie spędzą Państwo w szpitalu, oddziale SOR lub w gabinecie Opieki całodobowej z powodu reakcji alergicznej. Lepiej spróbować podać rybę po raz pierwszy w innych okolicznościach.

Jeśli chodzi natomiast o gatunek ryby, to po pierwsze mamy ryby morskie i ryby słodkowodne. Ryby słodkowodne są bezpieczniejsze, o ile pochodzą z czystych akwenów. Jako pierwsza rybę można podać np. pstrąga, sandacza, karasia lub inne występujące w Polsce. W drugiej kolejności proszę wprowadzić do diety ryby morskie, może to być dorsz, halibut, ewentualnie łosoś.

W przypadku ryb bardzo ważne jest uważanie na ości. Przed podaniem ryby dziecku należy przeglądnąć całą porcję i najlepiej – pomagając sobie palcami, dokładnie usunąć wszystkie ości.

Jeśli dziecko wcześniej jadło rybę i nie było po niej niepożądanej reakcji alergicznej, to w wieczór wigilijny też może zjeść rybę, oczywiście pod warunkiem bardzo dokładnego usunięcia z niej wszystkich ości. Może to być karp, pstrąg, sandacz itd. Jeśli chodzi o panierkę z tradycyjnej polskiej smażonej ryby – to dzieci po 1 roku życia, które nie są uczulone na białka jaja kurzego ani gluten i nie maja celiakii mogą zjeść jej niewielką ilość. Po dużej ilości panierki małe dzieci może rozboleć brzuch, ponieważ zawiera ona dużo tłuszczu. Dzieci powyżej 2 roku życia mogą odpowiednio zjeść rybę z panierką.

Wigila1

Kutia

Generalnie dzieci nie przepadają za kutią, chociaż małe dzieci, które są na etapie próbowania nowych potraw mogą być nią zaciekawione i mogą chcieć jej spróbować. Kutię przygotowuje się na bazie pszenicy z orzechami, migdałami, rodzynkami, miodem. Na pewno dzieci uczulone na gluten lub z celiakią absolutnie nie mogą jeść kutii.

Jeśli do sparzenia maku było użyte mleko – dzieci uczulone na białka mleka krowiego także nie mogą jej jeść. W przypadku dzieci uczulonych na białka mleka krowiego do sparzenia maku należy użyć wyłącznie wody.

Miód i orzechy są bardzo silnymi alergenami. Jeśli dziecko wcześniej nie jadło tych produktów lub istnieje podejrzenie, że mogą one powodować u dziecka reakcje alergiczne – to proszę absolutnie nie pozwolić zjeść dziecku kutii. Jeśli wiemy, że dziecko jest uczulone na miód lub orzechy to oczywiście możemy również przygotować sami w domu kutię, bez tych produktów spożywczych. Miód możemy zastąpić cukrem trzcinowym, a zamiast orzechów dodać migdały.

Pierogi

Do wyrobu ciasta na pierogi używamy tradycyjnie mąki, jajek i wody. W związku z tym, chcąc przygotować pierogi dla dziecka uczulonego na gluten lub z celiakią musimy użyć mąki bezglutenowej.

Jeśli dziecko jest uczulone na białko jaja kurzego nie możemy do ciasta na pierogi dodać jajka.

  • pierogi z kapustą i grzybami

Zgodnie z tym, co napisano w podpunkcie dotyczącym uszek z grzybami, nie podajemy dzieciom do 2 roku życia pierogów z kapustą i grzybami. Po 2 roku życia możemy wykonać nadzienie z kapusty oraz świeżych pieczarek (nie z suszonych grzybów). Pieczarki kroimy drobno i podsmażamy z niewielką ilością cebuli (cebula nie uczula). Stosownie do uczulenia – dla dzieci z uczuleniem na białka mleka krowiego – nie smażymy pieczarek na maśle tylko na oleju (np. słonecznikowym). Pierogi z kapustą i suszonymi grzybami mogą jeść dzieci powyżej 7 roku życia.

  • pierogi ruskie

Do nadzienia na pierogi ruskie klasycznie używamy sera białego i ziemniaków. Dzieci uczulone na białka mleka krowiego nie mogą jeść nadzienia, które zawiera ser biały. W takiej sytuacji można wykonać nadzienie do pierogów ruskich wyłącznie z ziemniaków przyprawionych solą i pieprzem z dodatkiem podduszonej na tłuszczu cebulki. Oczywiście w przypadku dzieci uczulonych na białka mleka krowiego proszę nie podsmażać cebulki na maśle, tylko na oleju np. słonecznikowym. Bardzo rzadko spotykamy u dzieci uczulenie na ziemniaki – dzieci z takim uczuleniem nie mogą jeść pierogów ruskich, ponieważ do wyrobu nadzienia używamy ziemniaków.

  • pierogi z makiem

W przypadku pierogów z makiem, uwagi dotyczące kutii są aktualne, ponieważ najczęściej do wykonania nadzienia używamy tego samego maku, który przygotowaliśmy do kutii lub do makowca.

Czyli przypomnijmy: w przypadku dzieci uczulonych na białka mleka krowiego do sparzenia maku należy użyć wyłącznie wody. Jeśli dziecko jest uczulone na miód, to możemy zastąpić go cukrem trzcinowym. Jeśli dziecko jest uczulone na orzechy to proszę nie dodawać ich do maku.

Kluski z makiem

Kluski z makiem to po prostu makaron, najczęściej łazanki i mak. Dziecku uczulonemu na gluten lub z celiakią proszę podać makaron bezglutenowy. Jeśli dziecko jest uczulone na białka mleka krowiego do sparzenia maku proszę użyć wyłącznie wody. Jeśli dziecko jest uczulone na miód, to proszę go nie stosować do słodzenia maku. Jeśli dziecko jest uczulone na orzechy to proszę nie dodawać ich do maku.

Kasza z grochem

Kasza jest to najczęściej kasza pszenna, dlatego dzieci z uczuleniem na gluten lub z celiakią nie mogą jej jeść. Groch działa wzdymająco, ale dzieci po 1 roku życia mogą skosztować takiej potrawy wigilijnej

Wigilia 2

Kapusta z grochem

Zarówno kapusta, jaki i groch, mogą powodować wzdęcia i bóle brzucha, dlatego lepiej unikać takich potraw lub podać dziecku małą ilość na spróbowanie.

Śledzie

Śledzie są ciężkostrawne, ale dzieci po ukończeniu 1 roku życia mogą ich spróbować. Ze względu na możliwość wystąpienia reakcji alergicznej po rybach, lepiej wprowadzić śledzie do diety dziecka wcześniej i nie eksperymentować po raz pierwszy w wieczór wigilijny. Śledzie są kwaśne i mogą dać miejscowa reakcję wokół ust – w postaci zaczerwienienia skóry. Najczęściej nie jest to reakcja alergiczna, a miejscowa reakcja wynikająca z podrażnienia skóry przez kwas. W przypadku dzieci uczulonych na białka mleka krowiego proszę nie dodawać do śledzi śmietany.

Kompot z suszu

Kompot z suszu najczęściej robi się z mieszanki suszonych śliwek, jabłek, gruszek, rodzynek, daktyli i fig. W przypadku uczulenia na którykolwiek z tych owoców proszę nie podawać go do kompotu, który ma pić dziecko z alergią. Jabłko daje krzyżową reakcję alergiczną z brzozą, dlatego u dziecka uczulonego na pyłki brzozy może wystąpić alergiczna reakcja po zjedzeniu jabłka lub wypiciu kompotu z jego domieszką.

 

dr med. Izabela Jastrzębska

Gabinety Medyczne Daszmed

Al. Daszyńskiego 12, 30-534, Kraków

tel. 512 504 512

http://www.znanylekarz.pl/izabela-jastrzebska/pediatra-lekarz-sportowy/krakow


@ śledź nas na instagramie
Ten komunikat o błędzie jest widoczny tylko dla administratorów WordPressa

Błąd: nie znaleziono kanału.

Przejdź na stronę ustawień kanału Instagramu, aby utworzyć kanał.

powrót do góry