Krwawienie po stosunku zawsze budzi niepokój. Wyjątek stanowi seks uprawiany po raz pierwszy. U kobiety regularnie podejmującej współżycie budzi dyskomfort i odbiera radość z seksu. O czym świadczy plamienie po stosunku i czy konieczna wówczas jest wizyta u ginekologa?
Przyczyny plamienia
Niewielkie, krwawe plamienie z dróg rodnych, niezwiązane bezpośrednio z krwawieniem miesięcznym, może objawiać się śladami krwi na bieliźnie lub podbarwionym krwią śluzem. Pojawia się u około 7% miesiączkujących kobiet. Plamienie po stosunku natomiast może mieć różne przyczyny, zarówno te niegroźne, jak i wymagające szybkiego leczenia ginekologicznego.
Niegroźne przyczyny plamienia
Najczęstszą przyczyna plamienia po stosunku są otarcia mechaniczne. Zbyt głęboka penetracja i intensywność oraz używanie zabawek erotycznych może prowadzić do uszkodzenia delikatnych ścianek pochwy. Jeżeli zbliżenie odbywa się około dziesiątego dnia po owulacji, plamienie może być związane z implantacją zapłodnionego zarodka. Również owulacja, występująca w połowie cyklu u wielu kobiet, może objawiać się plamieniem. Pod koniec cyklu miesięcznego, na skutek niskiego poziomu estrogenów, zwiększa się suchość pochwy, sprzyjająca otarciom i uszkodzeniom mechanicznym błony śluzowej pochwy. Suchość pochwy jest częstą przyczyną krwawień u kobiet w okresie menopauzy, w czasie ciąży i przy stosowaniu antykoncepcji hormonalnej. Również brak lub niewystarczające podniecenie w czasie uprawiania seksu skutkuje niewystarczającym nawilżeniem pochwy, a w efekcie plamieniami. Przemęczenie, długotrwały stres również mogą zaburzać cykl menstruacyjny i prowadzić do plamienia.
Plamienie w ciąży po stosunku
Plamienie może być jednym z pierwszych, jednoznacznych objawów ciąży. Około 10 dni po owulacji u niektórych kobiet pojawia się plamienie implantacyjne. Zarodek zagnieżdża się wtedy w macicy. We wczesnej ciąży plamienie może sygnalizować poronienie lub ciążę pozamaciczną. W zaawansowanej ciąży natomiast, w drugim i trzecim trymestrze, plamienia również mogą być objawem późnego poronienia lub przedwczesnego porodu. Odklejenie łożyska oraz łożysko przodujące także objawiają się plamieniem z dróg rodnych. Chociaż krwawienie w czasie ciąży może być niegroźne (spowodowane podrażnieniem śluzówki w czasie seksu), mimo wszystko wymaga konsultacji ginekologicznej.
Choroby będące przyczyną plamienia
Plamienie podczas stosunku może mieć podłoże chorobowe. Najczęściej dotyczy to stanów zapalnych. Mogą one rozwijać się w szyjce macicy, co często jest spowodowane schorzeniami wenerycznymi. Zdarza się, że stan zapalny występuje w błonie śluzowej macicy po założeniu wkładki antykoncepcyjnej lub po zabiegach. Zaburzenie flory bakteryjnej pochwy, zakażenie grzybicze, wirusowe lub bakteryjne to kolejne przyczyny rozwoju zapalenia. Nieleczone infekcje intymne są częstą przyczyną zapalenia przydatków. W ich efekcie może pojawić się plamienie dzień po stosunku. U kobiet w okresie pomenopauzalnym taki objaw może świadczyć o atrofii błony śluzowej pochwy, a także obniżeniu lub wypadaniu narządu rodnego. Do rzadko spotykanych przyczyn plamienia zalicza się uszkodzenie przegrody pochwy, które zdarza, gdy kobieta urodziła się z fałdem śluzówki przebiegającym wzdłuż lub w poprzek pochwy.
Do poważniejszych przyczyn plamienia zalicza się nadżerka. Jest ona najczęściej wynikiem nieleczonych stanów zapalnych. Brązowe plamienie po stosunku może wskazywać na endometriozę w obrębie szyjki macicy. Choroby przenoszone drogą płciową, jak chlamydioza, rzeżączka, kłykciny kończyste, opryszczka i kiła również powodują krwawienia. Do poważniejszych chorób przyczyniających się do plamienia zalicza się polipy szyjki macicy, torbiele jajników i mięśniaki macicy. Najgroźniejszą przyczyną są nowotwory złośliwe i stany przedrakowe macicy, szyjki macicy lub sromu.
Diagnostyka i leczenie
Zazwyczaj plamienie dzień po stosunku lub w jego trakcie nie oznacza poważnej choroby, jednak każdorazowo należy udać się do ginekologa w celu ustalenia jego przyczyny. Oprócz badania ginekologicznego należy przeprowadzić USG dopochwowe i cytologię. Konieczne może być badanie kolposkopii, mikrobiologiczne i wirusologiczne, a nawet pobranie wycinków do histopatologii. Przy podejrzeniu chorób wenerycznych przeprowadzane są badania na ich nosicielstwo. Dopiero po ustaleniu przyczyny pojawienia się plamień lekarz wdraża odpowiednie leczenie.
Zapobieganie plamieniu
W wielu przypadkach istnieje możliwość zapobiegania plamieniom. Unikanie stanów zapalnych poprzez prawidłowe dbanie o mikroflorę pochwy oraz odpowiednie nawilżanie zapobiegające atrofii pochwy – powinny stać się codzienną częścią dbania o zdrowie. Aby nie doprowadzić do otarć i uszkodzenia śluzówki w czasie stosunku, ważna jest odpowiednio długa gra wstępna oraz stosowanie lubrykantów. W przypadku chorób nie zawsze istnieje możliwość zapobiegania plamieniom. Regularne wizyty u ginekologia i badania mogą uchronić przed wieloma chorobami objawiającymi się plamieniem.
