Plamienie w ciąży – co może oznaczać?

Możliwe przyczyny krwawienia w pierwszym trymestrze ciąży

Plamienie w ciąży, jeśli ma miejsce w pierwszych jej tygodniach, może być wywołane prawidłowo przebiegającą implantacją zarodka w ścianie macicy. Jest ono z reguły skąpe i nie ma żadnego wpływu na przebieg ciąży. Towarzyszyć mogą mu niewielkie bóle podbrzusza. Te objawy implantacji zarodka czasem mylone są z okresem.

Kolejną przyczyną plamienia na początku ciąży są zmiany hormonalne, jakie zachodzą w ciele kobiety. Jeśli zbiegają się z czasem, kiedy normalnie pojawiał się okres, mogą być mylnym sygnałem dla kobiet, mówiącym, że nie są one w ciąży. Ponadto, zachwianie równowagi hormonalnej w pierwszych miesiącach ciąży może wywoływać zmiany w szyjce macicy, która staje się rozpulchniona i przez to bardziej podatna na krwawienie. Szczególnie jest to możliwe w czasie stosunków seksualnych. Towarzyszom im wówczas bóle podbrzusza i niewielkie krwawienia.

Rodzaje plamień

Krwawienie z szyjki macicy może też występować pod wpływem nadżerek tam zlokalizowanych. Pojawia się ono najczęściej w drugim trymestrze ciąży. Warto wtedy udać się do lekarza, by zastosował odpowiednie leczenie.

Plamienie w ciąży może być również odpowiedzią organizmu na bardzo intensywny tryb życia prowadzony przez przyszłą matkę, która może sobie nawet jeszcze nie zdawać sprawy z tego, że jest w ciąży.

Znacznie poważniejsze konsekwencje dla matki lub dziecka może przynieść pojawiające się we wczesnej ciąży krwawienie związane z silnymi zaburzeniami hormonalnymi, stanami patologicznymi dróg rodnych kobiety lub nieprawidłowym przebiegiem ciąży. Wśród tych pierwszych najważniejsze jest krwawienie wynikające z niedoboru progesteronu, który odpowiada za zagnieżdżenie się zarodka w ścianie macicy, a później za utrzymanie ciąży. Zbyt mała produkcja tego hormonu może spowodować poronienie.

Z kolei patologiczne zmiany w obrębie dróg rodnych kobiet lub nieprawidłowo przebiegającej ciąży obejmują szeroką grupę jednostek, które zostaną opisane poniżej:

• Polipy szyjkowe – to małe narośle na powierzchni szyjki pojawiające się na skutek zwiększonego poziomu estrogenów. Mogą one powodować ból brzucha, ogólny dyskomfort i krwawienie. Jeśli polip jest duży, lekarz zazwyczaj zleca usunięcie go. W przypadku małych polipów zazwyczaj się je obserwuje, ponieważ mogą one zostać usunięte samoistnie w czasie porodu.
• Ciąża pozamaciczna (zwana ektopową) – mówi się o niej, kiedy do implantacji zarodka dojdzie poza macicą – najczęściej w jajowodzie lub na powierzchni jajnika, chociaż odnotowywano przypadki ciąż pozamacicznych implantowanych do innych organów wewnętrznych. Ciąża pozamaciczna występuje u około 1% przypadków. Brązowe plamienie w ciąży jest najbardziej typowym jej objawem. Inne, niepokojące objawy to bóle w okolicach dolnej części pleców, brzucha lub bóle promieniujące do barku, uczucie parcia na stolec lub pojawiające się nudności. Rozwój zarodka zaimplementowanego w jajowodzie może doprowadzić do jego pęknięcia, a konsekwencji do krwotoku.

Brązowawe albo różowe plamienie utrzymujące się przez kilka dni może oznaczać puste jajo płodowe lub zagrożenie poronieniem, zaś obfite krwawienie w pierwszych tygodniach ciąży związane jest najczęściej ze wczesnym poronieniem, które dotyka około 10% zdiagnozowanych ciąż. Jeśli takiemu krwawieniu towarzyszą skurcze macicy oraz bóle krzyża lub podbrzusza, należy niezwłocznie udać się do szpitala, gdzie można podjąć próbę uratowania ciąży za pomocą leków rozkurczowych i utrzymania leżącej postawy ciężarnej. Przyczyny wczesnych poronień upatruje się najczęściej w nieprawidłowościach genetycznych.

Brak odczuć bólowych i jasnoczerwone krwawienie w drugim trymestrze ciąży to jedne z objawów mogących oznaczać zlokalizowane nad szyją macicy łożysko przodujące. Konieczne jest wtedy monitorowanie ciąży.

Inne przyczyny krwawienia

Kolejną zmianą patologiczną wywołującą brązowe krwawienie z fragmentami tkanki jest spowodowany nieprawidłowym zapłodnieniem komórki zaśniad groniasty. Objawia się on nieprawidłowym rozwojem tkanek łożyska, które manifestuje się w formie pęcherzykowatych mas tkanki trofoblastycznej. W przypadku zaśniadu groniastego całkowitego następuje zapłodnienie pustej komórki jajowej i nie stwierdza się tu błon płodowych ani płodu. Z kolei w przypadku zaśniadu groniastego częściowego powstałego w przypadku zapłodnienia prawidłowej komórki jajowej przez dwa plemniki, widoczny jest martwy zazwyczaj płód i fragmenty rozrostu tromboblastycznego. W przypadku tych jednostek chorobowych konieczne może być łyżeczkowanie macicy, a kolejne próby zajścia w ciążę należy odłożyć o co najmniej rok lub dwa. Szansa na urodzenie żywego dziecka w przypadku pojawienia się zaśniadu groniastego jest możliwa, gdy doszło do ciąży bliźniaczej, z której jeden z zarodków rozwija się prawidłowo, zaś drugi przekształca się w zaśniad groniasty.

Odklejenie kosmówki również wywołuje krwawienie i może doprowadzić do poronienia. Jego przyczyną jest najczęściej krwiak podkosmówkowy, a objawia się on nagłym bólem i krwawieniem z dróg rodnych. Krwawienie to bywa niezbyt obfite, dlatego każde plamienie lub krwawienie należy skonsultować z lekarzem.

Innym rodzajem plamień w czasie ciąży są upławy wywołane infekcją pochwy przez bakterie, grzyby lub pierwotniaki. Dolegliwości te skutkują pienistymi lub grudkowatymi, brzydko pachnącymi i kolorowymi wydzielinami z dróg rodnych kobiety. Towarzyszy im ponadto świąd i pieczenie okolic intymnych. Konieczne jest wtedy podjęcie leczenia infekcji. Z reguły do tego celu wykorzystuje się środki dopochwowe, dzięki czemu nie ma ryzyka dla rozwijającego się płodu. Zaniechanie leczenia może doprowadzić do osłabienia błon płodowych i przedwczesnego porodu lub poronienia. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek, niepokojących objawów, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.