Polipy macicy powstają, jeśli błona wyścielająca narządy rodne kobiety zaczyna się deformować i staje się przerośnięta. Mogą one występować zarówno u młodych kobiet, jak i tych, które weszły w okres menopauzy.
Zobacz też: Objawy i leczenie mięśniaków macicy
Istnieją dwa podstawowe typy polipów: polip szyjki macicy i polip w macicy (endometrialny). Pierwsze z nich powstają w szyjce macicy. Najczęściej wykrywa je lekarz podczas badania ginekologicznego. Natomiast polipy macicy endometrialne rozwijają się wewnątrz macicy i nie da się ich wykryć podczas badania ginekologicznego. Można to zrobić za pomocą USG. Ginekolodzy ze względu na budowę zmian stosują także kwalifikację na polipy uszypułowane, które przypominają guzik na nóżce oraz polipy bez szypuły, które są naroślą na powierzchni błony śluzowej. Oba z nich wielkością przypominają wiśnie.
Nic nie czułam, nie wiedziałam?
W wielu przypadkach polipy nie dają objawów, a kobiety nie są świadome, że je posiadają. Najczęściej występują przy nich dodatkowe krwawienia – między miesiączkami, po stosunku, po badania ginekologicznym. Samo krwawienie jest dłuższe i może pojawiać się przed terminem. U niektórych kobiet występują także obfitsze upławy.
Polipom nie towarzyszy zazwyczaj ból. Jest on charakterystyczny jedynie dla tych o dużych rozmiarach. Najczęściej ma on charakter skurczowy, ponieważ macica traktuje polip jako ciało obce, które musi usunąć.
Sposób na polipy w macicy
Leczenie polipów zależy od ich rodzaju i wielkości. Zazwyczaj wprowadzana jest kuracja hormonalna. Trwa ona kilka miesięcy i skutkuje wchłonięciem się polipa. Jeśli jednak nie daje ona efektów, ginekolog może zalecić usunięcie polipów. Można to zrobić za mogą łyżeczkowania macicy lub histeroskopii.
Pierwsza metoda polega na oczyszczeniu jamy macicy i pobraniu wycinka polipa do badania histopatologicznego (lekarz wprowadza do kanału szyjki macicy małą łyżeczkę i posuwa nią do przodu i do tyłu). Zabieg jest przeprowadzany przy znieczuleniu ogólnym. Trwa około 10 minut. Po operacji może wystąpić krwawienie oraz ból podbrzusza.
Sprawdź: Co to jest endometrioza?
Histeroskopia pozwala zbadać polipy, a następnie je usunąć. Dzięki badaniu można upewnić się, że zmiany są łagodne. Jest to szczególnie ważne, ponieważ złośliwe mogą dawać podobne objawy, ale ich konsekwencje są groźne dla zdrowia kobiety. Zabieg histeroskopii trwa kilkanaście minut i nie jest inwazyjny. Podczas operacji stosuje się histeroskop, wyposażony w kanał, przez który lekarz wprowadza mikronarzędzia. Do usunięcia polipa stosuje się resektoskop.
Ginekolog może zalecić także ablację, która polega na odsłonięciu szyjki macicy przy użyciu specjalnych wzierników, a następnie za pomocą odpowiedniego narzędzia ukręcenie polipów.
W niektórych przypadkach lekarz może zalecić usunięcie całej macicy. Zabieg przeprowadza się metodą laparoskopową w znieczuleniu ogólnym. Polega on na wykonaniu nacięcia w dole brzucha i usunięciu narządu rodnego kobiety. Po operacji nie wolno dźwigać, a powrót do zdrowia zajmuje kilka tygodni. Wykonuje się go jednak najczęściej u kobiet starszych, które nie planują mieć potomstwa.
Groźne czy niegroźne?
Polipy to zazwyczaj zmiany łagodne, lecz niewykluczone, że może się z nich rozwinąć nowotwór. Dlatego każda kobieta u której wykryto polipa powinna znajdowała się pod stałą kontrolą ginekologa. Nieprawidłowe krwawienia, upławy, bóle w dole brzucha należy jak najszybciej skonsultować z lekarzem.
Polipy w macicy, a ciąża
W zależności od umiejscowienia polipów kobieta starająca się o dziecko, może mieć problem z zajściem w ciążę. Jeśli zmiany zatykają wejście do szyjki macicy lub są umiejscowione u ujścia jajowodów mogą powodować niepłodność. W takim przypadku lekarz zleca terapię hormonalną i czeka na wchłonięcie polipów. Jeśli jednak jest on umiejscowiony w macicy niezbędny będzie zabieg, który pozwoli na usunięcie narośli i powrót kobiety do zdrowia.
Zdarza się, że polipy macicy są wykrywane podczas ciąży. Postępowanie w takim przypadku zależy głównie od tego, czy zmiany pojawiła się jeszcze przed zapłodnieniem, czy po nim.
Lekarz często decyduje się na kolposkopię, dzięki której może obejrzeć śluzówkę pochwy i szyjki macicy w dużym powiększeniu. To daje mu możliwość oceny polipów. Kobieta musi wykonać także cytologię. Jeśli polip okaże się duży ginekolog może zdecydować o usunięciu go i założeniu szwu szyjkowego. Mniejsze polipy w macicy najczęściej obserwuje się podczas ciąży. Jeśli wywołują one silne krwawienie – podaje się leki przeciwkrwotoczne.
Natomiast w przypadku, kiedy polipy w macicy były obecne przed zajściem w ciążę mogą być dla niej zagrożeniem. Organizm, co jakiś czas próbuje się pozbyć się polipów, a to oznacza skurcze macicy, które mogą prowadzić do usunięcia zarodka.
Warto przeczytać: Bolesne miesiączki – czy jest na nie sposób?
Polipy, które pojawiły się już u kobiety ciężarnej i umiejscowione są na szyjce macicy – zwykle nie stanowią większego problemu i nie są groźne dla dziecka. Jednak mogą być przyczyną plamień. W takim przypadku lekarz zaleca powstrzymanie się od współżycia, by nie nadwyrężać podrażnionej błony śluzowej i przez przypadek nie naderwać polipa. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że takie polipy zostaną usunięte podczas akcji porodowej.
Kobieta, która stara się o dziecko powinna jeszcze przed zajściem w ciążę wykonać wszelkie potrzebne badania i wyleczyć ewentualne nieprawidłowości. W ciąży niewiele można zrobić z polipami w macicy. Dlatego tak ważna jest profilaktyka w postaci częstych wizyt ginekologicznych i wykonanie niezbędnych badań.
A jeśli to nowotór…?
Jeśli w polipie znaleziono komórki nowotworowe lub dysplazję małego stopnia (nabłonek, który może transformować w raka) – konieczna jest dalsza diagnostyka, opieka nie tylko ginekologa, ale i onkologa, a także podjęcie leczenia przeciwnowotworowego. Po przeprowadzeniu niezbędnych badań zapada decyzja o sposobie leczenia. Zmiany nowotworowe pojawiają się najczęściej u kobiet po menopauzie. Niektórzy lekarze zaczynają od wprowadzenia terapii hormonalnej, a dopiero jeśli nie przyniesie ona skutków – wykonują zabieg usunięcia narządu rodnego.
