Rodzaj porodu ma znaczenie dla matki. O zaletach i wadach – zarówno porodu naturalnego, jak i cesarskiego cięcia dla rodzącej, powiedziano już sporo. Pytanie, jak sposób zakończenia ciąży wpływa na zdrowie samego dziecka?
Wpływ porodu na zdrowie dziecka
Pozwolenie dziecku na samodzielne narodziny, może mieć pozytywny wpływ na jego późniejsze zdrowie, ponieważ:
- podczas porodu naturalnego dziecko samo wybiera moment, w którym chce przyjść na świat – jest do tego gotowe, odpowiednio rozwinięte (choć istnieją wyjątki – kiedy poród następuje wcześniej), stąd właśnie maluszki urodzone naturalnie mają z reguły więcej punktów w skali APGAR;
- przejście przez kanał rodny mamy wymaga od dziecka aktywności – poruszania rękami, nóżkami, obracania się – dziecko bierze czynny udział w porodzie, co powoduje, że jest „zaprawione” do życia (ucisk ścian kanału rodnego na skronie powoduje wydzielanie się adrenaliny, a ta mobilizuje dziecko, by dzielnie znosiło wysiłek związany z porodem; po przyjściu na świat sprawia z kolei, że jest ono bardziej odporne na stres i mniej płaczliwe), ma lepszą odporność, więcej energii i siły, dłuższe okresy czuwania.
Bardziej interesuje się światem zewnętrznym, a tym samym – lepiej się rozwija; większość dzieci po porodzie drogą cesarskiego cięcia jest raczej spokojna, wyciszona, nie do końca „wybudzona”, potrzebuje więcej snu, spokoju i ciszy; dzieci urodzone w ten sposób w późniejszym życiu częściej zapadają na choroby immunologiczne, jak cukrzyca, rak czy astma;
- przejście przez kanał rodny mamy pomaga dziecku przygotować się do momentu narodzin i dostosować do nowych warunków (w małym organizmie zachodzą różne procesy przygotowawcze, dzięki którym dziecko łatwiej oswaja się z nowym środowiskiem), np. przygotować płuca do procesu oddychania, a przede wszystkim – do złapania pierwszego oddechu (podczas porodu naturalnego następuje powolne wyrównanie ciśnień); podczas cesarskiego cięcia dziecko zostaje nagle wyrzucone z wody na powierzchnię – odczuwa w tym czasie ucisk i ból w klatce piersiowej oraz rozpieranie w skroniach; szybkość dziejącej się akcji jest dla niego pewną traumą, bo wszystkie układy – m.in. oddechowy czy krwionośny muszą przestawić się natychmiast – bez żadnego przygotowania – z funkcjonowania w środowisku wodnym na funkcjonowanie w środowisku gazowym (nie ma możliwości powolnego zaadaptowania się do otaczającego je świata);
- uścisk podczas przechodzenia przez kanał rodny w czasie porodu naturalnego pomaga dziecku pozbyć się płynu owodniowego, zalegającego w płucach, a to – korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu oddechowego i chroni przed niewydolnością oddechową w przyszłości; tym samym – u dzieci urodzonych drogą cesarskiego cięcia ryzyko wspomnianych schorzeń jest większe;
- przejście główki dziecka przez kanał rodny powoduje stymulację sensoryczną mózgu – pobudza podstawowe układy zmysłów – ułożenie główkowe stymuluje układ przedsionkowy, skurcze macicy pobudzają zaś czucie powierzchowne i głębokie; dzieci, które przyszły na świat drogą cięcia cesarskiego mogą reagować płaczem na dotyk, niechęcią do przytulania, problemami z więzią, nieuzasadnionym płaczem;
- powolne przeciskanie się przez kanał rodny pozwala na odpływ płynu owodniowego z płuc oraz skolonizowanie się florą bakteryjną matki – cięcie cesarskie naraża dziecko jest na szok bakteryjny zewnętrznego otoczenia;
- dzieci urodzone naturalnie mniej gwałtownie reagują na bodźce zewnętrzne, są spokojniejsze, podczas gdy dzieci, które urodziły się w wyniku cesarskiego cięcia mogą w początkowym okresie życia być bardzo wrażliwe na wszelkie – nawet najdrobniejsze zmiany w otoczeniu (zgaszenie światła, nagły dźwięk); należy im oszczędzać dużej liczby gwałtownych bodźców, ponieważ w reakcji na nie przyspiesza u nich akcja serca i oddech, bywa, że zmienia się zabarwienie skóry, ciało drży;
- dzieci urodzone naturalnie lepiej sypiają, podczas gdy noworodki, które przyszły na świat podczas cesarskiego cięcia mogą mieć problemy z przesypianiem nocy – wynika to z trudności z przechodzeniem z jednego stanu świadomości w drugi (przechodząc z fazy snu głębokiego w lekki, nie potrafią samodzielnie ponownie zasnąć);
- w późniejszym życiu częściej cierpią na alergie – niemowlęta, które przyszły na świat przez cesarskie cięcie, są pięć razy bardziej narażone na rozwój alergii niż dzieci urodzone siłami natury – do takiego wniosku doszli naukowcy z Henry Ford Hospital w Detroit w USA. Badacze uważają, że dzieci urodzone przez cięcie cesarskie nie mają kontaktu z bakteriami obecnymi w kanale rodnym mamy, które wpływają na ich układ immunologiczny i zwiększają prawdopodobieństwo alergii. Okazało się, że w ciągu dwóch lat życia, dzieci urodzone przez cesarskie cięcie są bardziej skłonne do alergii, na które są narażone głównie w domu, m.in. na roztocza kurzu domowego czy sierść zwierząt. U takich dzieci powinno się stosować odpowiednie szczepy bakterii kwasu mlekowegow (np. Latopic® doustnie);
- mogą być szczególnie podatne na wymioty i ulewania pokarmu, choć nie jest to regułą;
- brak ucisku na klatkę piersiową podczas porodu może skutkować problemami w adaptacji układu krążenia do życia pozałonowe.
Uwaga! Cesarskie cięcie może wpłynąć niekorzystnie na zdrowie maluszka, zwiększając ryzyko zachorowania na niektóre schorzenia. Należy jednak pamiętać, że w wielu przypadkach jest to konieczność, która ratuje dziecku życie, dlatego nie można jej traktować w kategoriach zagrożenia dla zdrowia malca – o ile jest motywowana wskazaniami medycznymi.
