Alergia to gwałtowna odpowiedź układu odpornościowego na drażniącą dla niego substancję, czyli alergen – dla większości ludzi niegroźny i neutralny dla zdrowia. Poznaj jej rodzaje.
Objawy alergii mogą dotyczyć różnych narządów – np. nosa, oczu, skóry, żołądka, oskrzeli czy jelit. Wystąpienie uczulenia u dziecka jest znacznie bardziej prawdopodobne, jeśli zmaga się z nim przynajmniej jedno z rodziców. Wzrasta dwukrotnie, gdy alergikami są oboje.
Uwaga! Nawet, jeśli dziecko odziedziczy alergię, niekoniecznie przejmie ten sam rodzaj schorzenia, z jakim zmagają się jego rodzice – symptomy alergii u każdego członka rodziny mogą być inne.
Sprawdź nasz Kalkulator Ryzyka Alergii, żeby oszacować ryzyko w Twojej rodzinie!
Objawy alergii
Symptomy, jakimi objawia się alergia, zależą od rodzaju uczulenia (o tym niżej). Rozpoznanie niektórych typów jest stosunkowo łatwe, inne – sprawiają nieco więcej problemu. By postawić diagnozę przeprowadza się zazwyczaj testy skórne na najczęściej występujące alergeny środowiskowe i pokarmowe. Można je wykonać już u niemowląt, jednak bardziej wiarygodne wyniki daje badanie u dzieci powyżej 2. roku życia.
Co więcej, nawet w przypadku, gdy test wskazuje na alergię, dokładną diagnozę można postawić dopiero w momencie, gdy u dziecka pojawią się objawy uczulenia. Mogą występować od czasu do czasu lub nieustannie – przez cały rok. Nie ma reguły: pierwszy kontakt z alergenem może wywołać bardzo dyskretne, wręcz niezauważalne objawy, ale bywa i tak, że reakcja jest wyjątkowo silna.
Alergia pokarmowa
To uczulenie na składnik pokarmowy, które może objawić się już u noworodka.
Objawy:
- swędzenie ust i gardła,
- wysypka,
- pokrzywka,
- katar sienny,
- skurcze brzucha, kolka,
- nudności,
- wymioty,
- biegunka,
- zaparcia,
- trudności z oddychaniem, duszności,
- zapalenie oskrzeli,
- drażliwość, marudzenie,
Objawy alergii pokarmowej zależą od ilości spożytego pokarmu alergizującego oraz stopnia wrażliwości dziecięcego organizmu na dany produkt.
Najczęstsze alergeny:
- jaja kurze (Uwaga! Większość dzieci wyrasta z alergii na jaja przed ukończeniem 5 r.ż.),
- ryby,
- mleko krowie i jego przetwory,
- gluten,
- soja,
- orzechy ziemne (Uwaga! To jedna z najgroźniejszych alergii!), włoskie, pekany, nerkowce,
- migdały,
- ziarna słonecznika, sezamu,
- pomidory,
- kakao,
- cytrusy,
- owoce morza, skorupiaki,
- barwniki spożywcze,
- dodatki do żywności jak aspartam czy glutaminian sodowy.
Alergia wziewna
Alergia na to, co znajduje się w powietrzu, a nie jest widoczne gołym okiem. Alergen dostaje się do organizmu drogą oddechową.
Objawy:
- katar sienny,
- kichanie,
- zatkany nos, kaszel,
- pieczenie, łzawienie, opuchnięcie i zaczerwienienie oczu,
- alergiczny nieżyt nosa,
- drapanie w gardle,
- duszności,
- ataki astmy,
- czasami zmiany skórne: pokrzywka, swędząca wysypka.
Najczęstsze alergeny:
- kurz i zawarte w nim roztocza,
- sierść, naskórek, ślina, łupież, pot, mocz zwierząt,
- sucha karma dla rybek,
- zarodniki grzybów pleśniowych,
- pleśń,
- pyłki drzew, traw, chwastów, żyta (u niemowląt bardzo rzadko).
Alergia skórna – kontaktowa
Reakcje uczuleniowe skóry, będące wynikiem bezpośredniego kontaktu organizmu z drażniącą substancją. U dziecka ma najczęściej postać:
- atopowego zapalenia skóry (AZS),
- kontaktowego zapalenia skóry,
Objawy:
- atopowe zapalenie skóry (AZS):
– wysypka w postaci łuszczących się plam koloru czerwonego,
– grudki na skórze,
– sucha skóra,
– swędzenie – szczególnie po spoceniu skóry,
– łuszczenie się skóry,
– powierzchniowe linijne ubytki w skórze,
– polakierowane policzki,
– naderwane płatki uszne,
– słabe włosy,
– powracające wirusowe zapalenia skóry,
– (czasami) wyciek ropy,
– nadpobudliwość, markotność, kłopoty ze snem.
Atopowemu zapaleniu skóry często towarzyszą inne schorzenia atopowe, jak: astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek, sezonowy lub przewlekły katar sienny.
- kontaktowe zapalenie skóry:
– wypryski grudkowo-pęcherzykowate,
– zaczerwienie skóry,
– łuszczenie się skóry,
– obrzęki na skórze,
– gorączka,
– szorstkość i grubość skóry.
- pokrzywka:
– swędzące bąble – pojedynczo lub w grupie,
– obrzęk skóry w kolorze porcelanowo-białym lub różowym, wyraźnie oddzielony od otaczającej go skóry,
– w przypadku pokrzywki naczyniowej – zmiany skórne, obrzęk błon śluzowych dróg oddechowych i jamy ustnej.
Alergenem może być każdy ze wspomnianych wyżej.
Alergia krzyżowa
Alergia ta wywołuje podobne objawy w zetknięciu się z alergenami różnego typu, np. pokarmowymi i wziewnymi, które posiadają wspólne cząsteczki białkowe.
Objawy:
- pieczenie ust,
- swędzenie podniebienia,
- ból brzucha,
- wzdęcia,
- mdłości,
- biegunka,
- katar,
- kaszel,
- duszności,
- zaczerwienienie skóry,
- obrzęk skóry,
- świąd skóry.
Uwaga! Ten rodzaj alergii najczęściej dotyczy uczulonych na pyłki roślin – drzew, traw, zbóż i chwastów, którzy jednocześnie wykazują objawy uczulenia po spożyciu określonych pokarmów (często białko kurze), a także alergii na kurz, sierść zwierząt oraz pióra ptaków.
