Noworodek od pierwszych chwil życia potrzebuje dotyku i bliskości. Pierwszy kontakt z mamą jest niezmiernie ważny, rozpoczyna on wspólną podróż przez życie.
Dotyk
Dotyk jest niezwykle ważny. Stąd też lekarze przywiązują dużą uwagę do pierwszego spotkania tuż po porodzie. W przypadku, gdy poród odbywa się siłami natury, tuż po zakończeniu akcji porodowej noworodek kładziony jest na brzuchu mamy i przebywa tam około dwóch godzin. To czas na pierwsze karmienie malucha. W niektórych szpitalach możliwy jest kontakt skóra do skóry nawet po cesarskim cięciu, co znaczenie zwiększa komfort zabiegu operacyjnego.
W ciągu pierwszych lat życia dziecku nie powinno brakować kontaktu z rodzicem
Oczywiście, jest on niezbędny również później, przybiera jednak inną formę i ma inne zadania. Często podkreślana jest waga rozmowy i zainteresowania życiem dziecka. Nie można jednak zapominać o niesamowitej sile dotyku i masażu. Pierwszy rok życia jest czasem najintensywniej postępujących zmian w organizmie. Już wtedy (chociaż tego nie pamiętamy) otoczenie wpływa na psychikę, rozwój emocjonalny oraz duchowy człowieka – właśnie dzięki relacji z najbliższymi, mamą i tatą. Dlatego też należy pamiętać, że rodzice od samego początku mają wpływ na to, jakie będzie ich dziecko.
Masaż jest najbardziej naturalnym i najprostszym sposobem nawiązania relacji, kontaktu wzrokowego oraz stymulacji dotykowej. Dzieci często przytulane, masowane i dotykane są spokojniejsze, czują się bezpieczniej, lepiej śpią i mniej płaczą. Czują miłość rodziców, a to z kolei sprawia, że żyją w warunkach optymalnych dla wzrostu i rozwoju.
Wartym podkreślenia jest fakt, że dla dziecka wyjątkowym momentem dnia jest masaż wykonywany przez tatę! Mama ma więcej okazji w ciągu dnia by pokazać zaangażowanie i miłość swojemu dziecku. Dzięki wspólnym chwilą podczas masażu ojcowie nabierają pewności w opiece nad dzieckiem, odczuwają większą więź oraz częściej bawią się z dzieckiem.
Masaż Shantala
Masując niemowlę można posiłkować się techniką masażu Shantala. Jednak to nie rodzaj ruchów i konkretna ilość powtórzeń jest istotna, a charakter dotyku. Dzieci nie lubią delikatnych bodźców. One potrzebują jasnych i pewnych sygnałów dotykowych. Udowodniono, że dzieci zdecydowanie lepiej reagują na stanowcze, ale powolne głaskanie niż na łaskotanie i ledwie odczuwalny dotyk. Lepiej nawiązują kontakt wzrokowy, trwa on dłużej oraz wydają wtedy więcej dźwięków.
Podczas delikatnego łaskotania mogą wykazywać nawet zdenerwowanie. Oczywiście siła dotyku powinna być dobrana indywidualnie do preferencji dziecka i nie zawsze taka sama – chociażby dotyk mężczyzny i kobiety różnią się miedzy sobą. Warto, aby dziecko poznało zarówno delikatną i gładką rękę mamy, ale też silną, lecz niosącą poczucie bezpieczeństwa, dłoń taty.
Przez 65% czasu masażu rodzic powinien patrzyć dziecku w oczy
Maluch odbiera to spojrzenie jako zainteresowanie, wie, ze to jest chwila poświęcona tylko jemu. Ponadto, dziecko przyzwyczajone do dotyku, reaguje równie pozytywnie na ten bodziec – tak, jak na widok mamy lub jej głos.
Sprawdź więcej: Masaż Shantala dla niemowląt
Rola dotyku – najważniejsza jest wytrwałość
Decydując się na masowanie swojego dziecka, należy być wytrwałym. Nie zawsze pierwsza próba kończy się sukcesem. Dziecko urodzone przez cesarskie cięcie, z powodu braku stymulacji i dotyku podczas przechodzenia przez kanał rodny, może adaptować się do nowej sytuacji dłużej, co objawia się nadwrażliwością.
Warto, zwłaszcza w takim przypadku, zaopatrzyć się w olejek do masażu. Najlepiej, by był to olej naturalny np. kokosowy. Odpowiedniki sprzedawane w sklepach czy nawet aptekach zawierają wiele substancji dodatkowych, które mogą uczulać dziecko. Ponadto, masaż wykonywany na oleju, jest o wiele bardziej relaksujący dla dziecka, zmniejsza u niego poziom kortyzolu, a efekt uspokojenia po masażu jest dłuższy w porównaniu do tego wykonywanego „na sucho”.
Masaż wpływa na rodzica i dziecko
Pojawiają się kolejne doniesienia dotyczące pozytywnego wpływu masażu na mamę i dziecko. Oprócz, pobudzenia układu krwionośnego, oddechowego czy stymulacji laktacji, masaż wpływa również na układ hormonalny dziecka. Masaż może być także terapią dla rodzica.
Masowanie dziecka i generalnie dotyk zalecane są mamom cierpiącym z powodu depresji poporodowej
Oprócz fachowej pomocy psychologa i wsparcia bliskich, należy zachęcić mamę do jak najczęstszych kontaktów z dzieckiem. Dzięki wydzielaniu oksytocyny zwanej hormonem szczęścia, u osoby masującej dochodzi do poprawy samopoczucia. To ważne, szczególnie w sytuacji, gdy rodzic ma poczucie winy wobec dziecka.
Masaż wpływa również na karmienie piersią. Nierzadkie są przypadki, kiedy mama, która nie karmi piersią z przyczyn niezależnych od niej lub z powodu braku wystarczającego wsparcia ze strony otoczenia, czy środowiska medycznego – szuka bliskości z dzieckiem poprzez dotyk. Co więcej, jak pokazują badania, mamy częściej przytulające i masujące dziecko, mają mniej problemów z karmieniem piersią i karmią dłużej.
Masaż własnego potomka to kolejny sposób na pogłębianie więzi. Dodatkowo poprawia samopoczucie obu stron, które z przyjemnością kultywują ten wspólny rytuał. Nie oszczędzajmy więc naszym pociechom dotyku, przytulania i uwagi!
—
Anna Jakóbik
fizjoterapeutka, doradca żywieniowy
