Jak się okazuje, nietrzymanie moczu dotyka co ósmą kobietę do 40 roku życia i co drugą po menopauzie. Większość z nich ukrywa ten problem nawet przed lekarzem. A NTM to choroba przewlekła, którą można wyleczyć.
Nietrzymanie moczu to objaw nieprawidłowej pracy dróg moczowych, czyli pęcherza, zwieracza i cewki moczowej. Może być to spowodowane infekcją układu moczowego, kamicą, osłabieniem cewki moczowej, obniżeniem pęcherza, zwiotczeniem mięśni miednicy, otyłością i zaparciami. Popuszczanie moczu może także świadczyć o zaburzeniach hormonalnych i chorobach układu nerwowego, a nawet stosowaniu niektórych leków (leki nasercowe zwiększają parcie na pęcherz).
Zobacz też: Infekcja pęcherza po stosunku. Jak sobie poradzić?
Szczególnie narażone na nietrzymanie moczu są kobiety po porodzie i po operacjach ginekologicznych. Dlaczego? Mięśnie tracą elastyczność i nie zamykają wystarczająco szczelnie ujścia pęcherza, a mocz wycieka wbrew woli.
Istnieje kilka rodzajów nietrzymania moczu. Są wśród nich:
- inkontynencja parcia – odczuwanie parcia przy niewielkiej ilości moczu
- inkontynencja stresowa – wysiłkowe nietrzymanie moczu, które jest spowodowane osłabieniem mięśni miednicy i wzrostem ciśnienia w jamie brzusznej. Do popuszczania moczu dochodzi podczas śmiechu, kaszlu, kichania i dźwigania ciężkich przedmiotów
- inkontynencja mieszana – łączy dwie powyższe formy
- nietrzymanie moczu z przepełnienia – wynikające ze zwężenia cewki moczowej
- odruchowe nietrzymanie moczu – wywołane dysfunkcją układu nerwowego
- pozacewkowe nietrzymanie moczu – stała utrata uryny, która może przedostać się prosto do jamy brzusznej
Przyszła mama z problemami
Nietrzymanie moczu w ciąży zwykle zaskakuje kobietę. Skoro jest młoda i zdrowa, a ma problem z kontrolowaniem utraty uryny – to pierwszy krok do zmartwień. Tymczasem okazuje się, że zjawisko to jest dość powszechne i dotyczy ponad połowy kobiet.
Popuszczanie moczu w ciąży jest zaliczane do wysiłkowego nietrzymania moczu. Powiększona macica uciska pęcherz moczowy, powodując jego opróżnianie. Rozciągnięte mięśnie dna miednicy nie są w stanie powstrzymać wypływu moczu.
Sprawdź: Zapalenie pęcherza
Najczęściej popuszczanie moczu pojawia się w III trymestrze ciąży, ponieważ wtedy macica jest największa. Schorzenie ustępuje u kobiet samoistnie w ciągu sześciu miesięcy po porodzie, kiedy napięcie mięśniowe i poziom hormonów wraca do normy.
Kiedy po porodzie problem nie znika
Wysiłkowe nietrzymanie moczu po porodzie dotyczy w większości kobiet, które urodziły dziecko cięższe niż 4 kg lub które mają za sobą kilka porodów. Nietrzymanie moczu jest w tym przypadku spowodowane użyciem kleszczy w trakcie akcji porodowej lub wykonaniem późnociągu. Może to także wynikać z otyłości oraz częstych zaparć, jakie towarzyszą kobiecie w ciąży.
Po porodzie następuje także rozluźnienie mięśni Kegla i zwiotczenie wiązadeł podtrzymujących końcowy odcinek układu moczowego i płciowego, odpowiadający za zamykanie cewki moczowej. Ich zaburzona praca powoduje wyciekanie moczu, którego młoda mama nie może kontrolować.
Jest na to sposób!
Nietrzymanie moczu nie minie samo. Nie ma co na to liczyć. Jeśli nie rozpoczniesz leczenia – schorzenie będzie postępować. Należy zgłosić się do lekarza, który po odpowiednich badaniach zleci właściwą terapię.
Ćwicz mięśnie Kegla
Terapię zazwyczaj rozpoczyna się od ćwiczeń mięśni dna miednicy. Można to robić właściwie wszędzie i niemalże w każdej pozycji. Nie potrzebujesz do tego żadnych sprzętów. Trening polega na naprzemiennym napinaniu i rozluźnianiu mięśni dna miednicy. Jak się do nich przygotować? Przede wszystkim nie należy ćwiczyć z pełnym lub nie do końca opróżnionym pęcherzem. W czasie ćwiczeń nie należy także wstrzymywać oddechu.
Przeczytaj też: Zakleszczony tampon i inne wpadki intymne
Początkującym zaleca się ćwiczenia w pozycji leżącej lub w lekkim rozkroku. Napinając mięśnie liczymy do pięciu, zwalniamy napięcie i odpoczywamy chwilę. Jedna seria powinna zawierać pięć powtórzeń. Z czasem warto zwiększyć liczbę powtórzeń dochodząc stopniowo do 25 w czasie jednej serii ćwiczeń.
Przykładowe ćwiczenie:
- Usiądź na krześle. Stopy oprzyj na podłożu. Ustaw nogi w rozkroku. Pochyl się do przodu, oprzyj łokcie na udach. Napnij i wciągnij mięśnie odbytu do wnętrza ciała. Policz do 10. Rozluźnij mięśnie. Policz do 5. Powtórz.
- Połóż się na brzuchu. Głowę oprzyj na dłoniach. Ugnij jedną nogę w kolanie. Mocno napinaj mięśnie. Odpocznij. Powtórz.
- Uklęknij. Pochyl się do przodu. Oprzyj łokcie o podłogę, a czoło połóż na złączonych dłoniach. Zestaw razem duże palce u stóp. Staraj się pociągać do góry i opuszczać mięśnie. Odpocznij. Powtórz.
- Stań w rozkroku. Ugnij nogi w kolanach. Ręce oprzyj na udach. Plecy proste. Mięśnie ciągnij do góry. Odpocznij. Powtórz.
- Usiądź po turecku. Dłonie połóż na podłodze na zewnątrz kolan. Mięśnie staraj się wciągnąć, a następnie wypychać na zewnątrz. Odpocznij. Powtórz.
O czym pamiętać?
- Napinaj mięśnie dna miednicy, ale bez napinania mięśni pośladków i brzucha
- Unikaj ćwiczeń podczas oddawania moczu
- Ćwiczenia rozpoczynaj z wypróżnionym pęcherzem
Aby trening był efektywny musi być prowadzony systematycznie. Najlepiej powtarzać go trzy razy dziennie, a jeśli się do niego przyzwyczaisz nawet do 6 razy dziennie. Najlepiej jeśli łączny czas treningu będzie wynosił około 20 minut.
W urozmaiceniu ćwiczeń mogą pomóc dopochwowe ciężarki tzw. kulki gejszy. Ich mechanizm polega na wprowadzeniu ciężkich kulek znajdujących się wewnątrz gadżetu w mikrodrgania. Jak to zrobić? Za pomocą ruchu ciała, a szczególnie bioder. Wibracje kulek wywołują niezależne od woli zaciskanie się mięśni gładkich w obrębie pochwy. Trening nie wymaga dodatkowych umiejętności. Kulki pracują samodzielnie podczas codziennych czynności.
Trenuj pęcherz
Ćwiczeniem wzmacniającym jest także świadome odraczanie oddawania moczu. Jeśli poczujesz parcie na pęcherz – nie biegnij do łazienki. Zaciśnij mięśnie i poczekaj chwilę.
Pomocne farmaceutyki
Jeżeli ćwiczenia nie przynoszą rezultatów – konieczne będzie przyjmowanie leków. W takim przypadku stosuje się lekarstwa zmniejszające skurcze pęcherza. Leki eliminują popuszczanie moczu i parcie zmuszające do częstych wizyt w łazience. Urolog może także przepisać leki hormonalne, które odbudują błonę śluzową cewki moczowej, dzięki czemu będzie bardziej sprężysta i szczelniejsza.
Skuteczne zabiegi chirurgiczne
Lekarz może zaproponować także zabieg elektrostymulacji pęcherza – pobudzenie mięśni dna miednicy do skurczu poprzez zastosowanie prądu elektrycznego o odpowiednio dobranych parametrach. Inną metodą jest biofeedback, czyli kontrolowane przez lekarza i pacjentkę ćwiczenie skurczów dna miednicy. Popularną metodą jest także tzw. TVT, która polega na umieszczeniu pod środkową częścią cewki moczowej więzadełka z polipropylenu. To ono podtrzymuje cewkę moczową podczas wysiłku i zapobiega popuszczaniu moczu. Jest on wykonywany w znieczuleniu miejscowym lub dokręgowym. Zabieg trwa 30 minut. Po nim zaleca się czterotygodniowy okres wstrzemięźliwości seksualnej i powstrzymywanie się od ćwiczeń sportowych, kąpieli w wannie i ciężkich prac fizycznych.
Istnieje aż 160 technik operacyjnego leczenia NTM. Odpowiednie wybiera lekarz, który bierze pod uwagę wiek, stan zdrowia, styl życia i przebyte operacje. Po zabiegu około 80% pacjentów zapomina o chorobie.
Kilka przydatnych zasad:
- Dużo pij – przy nietrzymaniu moczu nie należy powstrzymywać się od picia. Może to grozić odwodnieniem organizmu i sprawić, że mocz będzie zagęszczony, a to z kolei może prowadzić do chorób takich jak zapalenie pochwy.
- Ogranicz owoce cytrusowe – z diety wyeliminuj produkty, które podrażniają pęcherz: alkohol, napoje gazowane, kawę, mleko, owoce cytrusowe, czekoladę i ostre przyprawy.
- Rzuć palenie – dym drażni ścianki pęcherza, uszkadza unerwienie zwieracza i wywołuje kaszel, który sprzyja nietrzymaniu moczu
- Schudnij – jeśli masz nadwagę, przejdź na dietę. Otyłość prowadzi do obniżenia narządów miednicy, a to jest przyczyną nietrzymania moczu
- Zadbaj o higienę – powodem inkontynencja mogą być infekcje układu moczowego i dróg rodnych, aby do nich nie dopuścić odpowiednio zadbaj o higienę. Do pielęgnacji okolic intymnych używaj specjalistycznych produktów, jak np. serii prOVag®, która działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo, promuje ochronne Lacobacillus, utrzymuje naturalną równowagę mikroflory, kwaśne pH, nawilża i chroni.
- Regularnie się wypróżniaj – zalegające masy kałowe uciskają pęcherz, przez co zmniejszają jego pojemność. Mogą też blokować cewkę moczową i utrudniać całkowite opróżnianie.