Tamara Łempicka

05.05.2014

Bogini o stalowych oczach

W 1978 New York Times nadal nazywał ją „boginią ery automobilu o stalowych oczach”. Tamara Łempicka, a właściwie Tamara Rosalia Gurwicz-Gorska (bo tak brzmiało jej panieńskie nazwisko) – miłośniczka mody, luksusu, szalonej zabawy i szybkich samochodów. Silna, wyemancypowana i niezależna kobieta lat dwudziestych. Takie są też bohaterki jej obrazów.

Tamara Łempicka, córka Polki i zamożnego żydowskiego prawnika, pierwsze lata swojego życia spędzała na przemian w Moskwie i w Warszawie. Od 1907 zaczęła symulować problemy zdrowotne i szantażem wymuszała coroczne wakacje we Włoszech. W trakcie wakacji, na które jeździła razem z babcią do Florencji, Rzymu i Wenecji, zapoznała się ze sztuką renesansowych artystów. Wpływ tych dzieł jest widoczny w dwóch pierwszych okresach twórczości Łempickiej. W 1911 roku przeniosła się do Sankt Petersburga, gdzie za dnia pobierała lekcje rysunku w Akademii Sztuk Pięknych, nocą zaś korzystała z wszelkich uroków miasta – gościła w teatrach, bywała na recitalach i wytwornych koncertach.

Podczas jednego z bali maskowych zwróciła powszechną uwagę strojem pastereczki – przyprowadziła ze sobą stadko gąsek.

To właśnie wtedy Tamara poznała swojego przyszłego męża – Tadeusza Łempickiego – znanego prawnika i lwa salonowego, blisko spokrewnionego z Cyprianem Kamilem Norwidem. Po kilku latach para wzięła ślub w Sankt Petersburgu. W tym samym roku przyszła na świat ich córka Kizette.

Tamara de Lempicka – królowa Art Deco

Początkowo życie młodej pary upływało pod znakiem dostatniego życia i nieustającej zabawy na salonach Petersburga. Małżeńską sielankę przerwało w 1917 roku nagłe wtargnięcie do posiadłości Łempickich czekistów, którzy aresztowali Tadeusza. Tamara rozpoczęła poszukiwania męża. Strach i upokorzenie, które wówczas przeżyła, na zawsze zburzyły jej poczucie bezpieczeństwa. Przyjaciele utracili nagle wszystkie wpływy, a Tamara za cenę wspólnej nocy spędzonej ze szwedzkim konsulem, ostatecznie odnalazła Tadeusza po kilku miesiącach w Kopenhadze. Zamiast wesołego, eleganckiego męża, Tamara witała gderliwego, ponurego mężczyznę zniszczonego więziennymi przejściami.

Łępiccy wyjechali z Rosji i osiedlili się w Paryżu. Początki francuskiego życia wyglądały tragicznie: Tadeusz nie mógł się otrząsnąć ze wspomnień z pobytu w więzieniu i nie był w stanie utrzymać rodziny. Przyszło im żyć głównie z pomocy krewnych i przedmiotów uratowanych przed rewolucją. Aby móc się utrzymać Tamara zaczęła malować, choć w tych czasach nadal malarstwo kobiet odbierane było z dystansem. Mimo to, ulice Paryża szybko zaludniły się młodymi adeptkami malarstwa, które rozpoczynały swoją karierę, zarabiając na życie.

Łempicka pobierała lekcje u Maurice’a Denisa, przyjaciela Paula Gauguina, zaś w 1922 roku przeniosła się do pracowni André Lhote’a w Académie Montparnasse. Wkrótce stała się sławna jako portrecistka Tamara de Lempicka – jak podpisywała się na swoich obrazach. Pierwszym wielkim obrazem Łempickiej była „Piękna Rafaela”, uznana potem za „jeden z najważniejszych aktów XX stulecia”.

Tamara w zielonym Bugatti

W drugiej połowie lat 20. kariera Tamary nabrała dużego rozmachu. Zaczęła być słynna ze swoich romansów, również z kobietami. Jeden z romansów, z włoskim poetą Gabrielem D’Annunziem, stał się gwoździem do trumny jej małżeństwa.

Tadeusz nie był w stanie okiełznać swojej żony, która romansowała z mężczyznami i kobietami, całe noce spędzała w szemranych lokalach i szalała po ulicach Paryża samochodem.

Po jego odejściu Tadeusza, Tamara wpadła depresję, jej aktywność twórcza przeplatają się z miesiącami podczas których nawet nie wychodziła z łóżka.

Swojego drugiego męża – barona Roula Kuffnera – Tamara poznała, gdy ten zamawiał u niej portret dla swojej ówczesnej kochanki. Zimą 1938 roku wyjechali razem do Beverly Hills w Kalifornii. Ameryka nie okazała się dla europejskiej artystki nazbyt łaskawa. Nie traktowano jej poważnie i bardzo szybko doszyto jej „łatkę” malującej pani domu. Jej malarstwo straciło zainteresowanie ze względu na zmiany w sztuce.

Po śmierci barona przeniosła się do Huston w Teksasie. I tutaj jej nowe nie zostały dobrze przyjęte, więc przyrzekła sobie, że nigdy więcej nie wystawi swoich prac. Ostatnie lata swego życia spędziła w Meksyku. Kontrowersyjna artystka zmarła w 1980 roku w Meksyku, a jej prochy zostały rozrzucone, na jej prośbę, nad wulkanem Popocatepetl.

Gwiada znów ścieci dawnym blaskiem

Obecnie obrazy Łempickiej biją rekordy na aukcjach. Znani miłośnicy twórczości Tamary Łempickiej to Barbra Streisand, Jack Nicholson i Madonna. Obrazy Tamary można podziwiać m.in. w teledyskach Open Your Heart oraz Vogue, a także w jednym z odcinków Californication (sezon 2, odcinek 2). Postacie z obrazów Tamary posłużyły również jako dekoracyja sceny podczas trasy koncertowej Blond Ambition World Tour w 1990 roku.

W Polsce znajduje się kilkanaście jej obrazów, jednak nie są prezentowane publiczności. Wielka szkoda…

 

fot. Tamara de Lempicka, Self-Portrait in the Green Bugatti , oil on panel, 1925, private collection


@ śledź nas na instagramie
Ten komunikat o błędzie jest widoczny tylko dla administratorów WordPressa

Błąd: nie znaleziono kanału.

Przejdź na stronę ustawień kanału Instagramu, aby utworzyć kanał.

powrót do góry