Cofanie się przyjętej treści pokarmowej u dziecka zdarza się często, ale nie zawsze oznacza to samo. Kiedy mamy do czynienia jedynie z niegroźnym ulewaniem, a kiedy z niepokojącymi wymiotami?
Umiejętność ocenienia, czy dziecko jedynie ulewa czy też wymiotuje jest bardzo ważna – to zupełnie osobne zjawiska. Ulewanie to czynność fizjologiczna, wymioty – patologiczna, mogąca sygnalizować problemy zdrowotne.
Przeczytaj również:
- Wymioty u dziecka. Jak pomóc maluchowi?
- Wymioty niemowlaka – możliwe przyczyny
- Zachłyśnięcie przy wymiotach – pierwsza pomoc
Ulewanie
Ulewaniem nazywamy cofanie się niewielkich ilości przyjętego pokarmu, zwykle w postaci serwatkowatej (z uwagi na to, że jest już nadtrawiony), co w pierwszych miesiącach życia dziecka (do około 6. m-ca, a w skrajnych przypadkach do 1. roku życia), stanowi naturalny objaw fizjologiczny, niegroźny dla zdrowia malca.
Pokarm wypływa strużką, zwykle zaraz po skończeniu jedzenia, co wygląda tak, jakby nie mieścił się on w żołądku dziecka. Ulewanie występuje u ponad połowy dzieci i jest naturalnym zjawiskiem, zawsze jednak warto sprawdzić, czy dziecko odpowiednio przybiera na wadze – jeśli po dwóch pomiarach w tygodniowym odstępie obserwujemy wzrost masy ciała, nie ma powodów do niepokoju.
Przyczyny
- niedojrzałość górnego odcinka przewodu pokarmowego – mięśnie zwieracza przełyku i wpustu żołądka nie są u niemowląt jeszcze wystarczająco sprawne,
- łapczywe ssanie – podczas ssania niemowlęta połykają dużo powietrza, co powoduje odbijanie i ulewanie – powietrze wydostaje się na zewnątrz wraz z pokarmem.
Kiedy odwiedzić lekarza?
Jeśli dziecko ulewa co 10-15 minut, należy pokazać je lekarzowi, który najprawdopodobniej zleci USG narządów wewnętrznych. Ilość fizjologicznie ulanego pokarmu powinna się mieścić w granicach 2 łyżeczek – jeśli jest większa, warto dla pewności pokazać dziecko lekarzowi.
Może Cię zainteresować: Kolka niemowlęca czy alergia – jak je odróżnić?
Jak pomóc dziecku?
- jeśli karmisz dziecko butelką, przyczyną częstego ulewania może być określona mieszanka – warto skonsultować z lekarzem jej zmianę na inną, o gęstszej konsystencji, co może zapobiegnąć cofaniu się treści żołądkowej do przełyku; karmienie należy zakończyć, gdy tylko dziecko odwraca główkę od butelki,
- jeśli karmisz piersią, zanim podasz ją dziecku, odciągnij trochę pokarmu – dzięki temu mleko będzie wypływało wolniej, a dziecko nie połknie zbyt wiele powietrza; karmienie należy zakończyć, gdy tylko dziecko odwraca główkę od piersi,
- po zakończeniu karmienia należy podnieść maluszka do pionu, przytrzymując na swoim ramieniu, czekając, by mu się odbiło.
Wymioty
Wymioty to obronna reakcja organizmu na zagrożenie jego wewnętrznego środowiska. Kiedy organizm „poczuje”, że do jego wnętrza dostała się jakaś substancja, którą identyfikuje jako wroga, dąży do jej pozbycia się. Obserwujemy to pod postacią gwałtownego wyrzucenia obfitej treści pokarmowej – zawartość żołądka wypływa nagle, chlustająco i pod ciśnieniem.
Przyczyny
- przejedzenie się dziecka lub zła pozycja podczas karmienia,
- infekcja bakteryjna lub wirusowa (oprócz torsji może pojawić się biegunka, utrata apetytu, ból brzucha oraz gorączka),
- krztusiec (oprócz torsji ataki kaszlu, po których dziecko nabiera powietrza),
- alergia pokarmowa,
- nietolerancja leku,
- zatrucie pokarmowe (wymioty są zazwyczaj poprzedzone bólem brzucha, nudnościami, biegunką, gorączką i utratą apetytu),
- zwężenie odźwiernika żołądka (wymioty z żółcią, silny ból brzucha i nasilony płacz),
- niedrożność przewodu pokarmowego powyżej żołądka (uporczywe wymioty podbarwione żółcią, z domieszką śluzu i śliny oraz krztuszeniem, problemy z wypróżnianiem się, silna reakcja na badanie brzucha),
- niedrożność dwunastnicy (wymioty podbarwione krwią),
- zapalenie wyrostka robaczkowego (wymiotom towarzyszy ból podbrzusza po prawej stronie),
- zapalenie otrzewnej
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (gorączka, sztywność karku, drgawki, zaburzenia oddychania),
- wstrząs mózgu (wymioty kilka godzin po zdarzeniu),
- nadciśnienie śródczaszkowe (wymioty, szczególnie w godzinach rannych – na czczo)
- inne możliwe przyczyny: reakcja na stres, choroba lokomocyjna
Pamiętaj!
Ulewanie i wymioty to dwa zupełnie odmienne zjawiska. Ulewanie to czynność fizjologiczna, wymioty – patologiczna, mogąca sygnalizować problemy zdrowotne.
Kiedy odwiedzić lekarza?
Z uwagi na to, że wymioty mogą świadczyć o groźnych przypadłościach, w przypadku maluchów poniżej 3. roku życia, zawsze warto je skonsultować z lekarzem.
Zobacz: Mamo, niedobrze mi – dlaczego dziecko wymiotuje?
Jak pomóc dziecku?
- po każdym zwróceniu pokarmu, przemyj dziecku buzię letnią wodą,
- po włożeniu dziecka do łóżeczka połóż je na boku i za pomocą poduszki czy kocyka zabezpiecz tak, by nie mogło przewrócić się na plecy,
- z pierwszym posiłkiem poczekaj do końca wymiotów, a jako pierwsze danie podaj ryż, tarte jabłuszko, ziemniaki z masełkiem czy sucharki,
- przez kolejne dni podawaj dziecku produkty lekkostrawne,
- pamiętaj o regularnym podawaniu dziecku wody i DPN – doustnego płynu nawadniającego jak np. ORSALIT® plus smektyn, który uzupełni tracone w czasie wymiotów elektrolity i zapobiegnie groźnemu dla zdrowia i życia odwodnieniu
Uwaga! Doustne płyny nawadniające należy podawać małymi porcjami za pomocą łyżeczki, koniecznie schłodzone – ciepłe mogą wywołać odruchy wymiotne!
