Bywa mylony z urlopem ojcowskim, podczas gdy stanowi zupełnie osobne udogodnienie. W ten sposób nazywana jest część niewykorzystanego przez matkę urlopu macierzyńskiego, którą może odebrać ojciec dziecka. Jak się o niego starać?
Urlop tacierzyński przysługuje ojcu dziecka, którego matka zrezygnowała z części przysługującego jej urlopu macierzyńskiego (po wykorzystaniu minimum 14 tygodni). Urlop tacierzyński nie przysługuje więc ojcu w sytuacji, gdy matka dziecka nie ma prawa do urlopu macierzyńskiego, np. nie pracuje zawodowo. By wnioskować o urlop tata musi być jednak zatrudniony na podstawie umowy o pracę – nie otrzyma go ojciec zatrudniony na umowę o dzieło lub zlecenie.
Istnieją sytuacje wyjątkowe, w których urlop tacierzyński przysługuje, mimo niespełnienia powyższego warunku (wykorzystanie 14 tyg. przez matkę). To choroba matki dziecka i brak możliwości sprawowania przez nią opieki nad malcem z uwagi na zły stan zdrowia oraz konieczność hospitalizacji. Wówczas ojciec jest uprawiony do skorzystania z urlopu wcześniej (o ile matka wykorzystała co najmniej 8 jego tygodni). Drugą skrajną sytuacją jest śmierć matki dziecka – w takim przypadku ojciec może odebrać resztę urlopu, którego ona sama nie zdążyła wykorzystać.
Warunkiem urlopu tacierzyńskiego jest wykorzystanie przez matkę dziecka 14 tygodni urlopu macierzyńskiego
Tak więc, urlop tacierzyński przysługuje ojcu dopiero od 15 tygodnia trwania urlopu macierzyńskiego. Warto jednak zauważyć, że nie jest to równoznaczne z 15 tygodniem po narodzinach dziecka. Część urlopu macierzyńskiego (6 tygodni, a w przypadku ciąży mnogiej – 8) przyszła matka może wykorzystać jeszcze przed porodem.
W odróżnieniu od urlopu ojcowskiego – tacierzyński nie obowiązuje w każdym przypadku i jest uzależniony ściśle od decyzji matki. Jeśli kobieta zdecyduje się na wykorzystanie macierzyńskiego w całości, tacierzyński w ogóle ojcu nie przysługuje.
Długość urlopu tacierzyńskiego zależy od tego, z jakiej części urlopu macierzyńskiego skorzystała matka (jeśli – przykładowo – wykorzystała 18 tygodni, ojcu przysługują tylko 2, ponieważ podstawowy urlop macierzyński wynosi 20 tygodni). Długość urlopu jest też zależna – podobnie jak macierzyńskiego, od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu:
- jedno dziecko – 6 tygodni,
- dwoje dzieci – 17 tygodni,
- każde kolejne dziecko – dodatkowe 2 tygodnie.
Podobnie, jak w przypadku macierzyńskiego, istnieje możliwość skorzystania z dodatkowego urlopu tacierzyńskiego (do 6 tygodni). Warunkiem ubiegania się o niego jest wykorzystanie przez ojca części podstawowego urlopu macierzyńskiego matki lub wykorzystanie przez matkę podstawowego urlopu macierzyńskiego w całości. By przedłużyć urlop tacierzyński o dodatkowe tygodnie, do 7 dni przed zakończeniem jego trwania należy złożyć u pracodawcy stosowny wniosek.
By otrzymać urlop tacierzyński pracownik musi przedłożyć pracodawcy wniosek na 7 dni przed jego rozpoczęciem
Data ta musi wypadać bezpośrednio po dniu zakończenia przez matkę urlopu macierzyńskiego. Matka dziecka z kolei, po wykorzystaniu co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, musi – najpóźniej 7 dni przed planowanym powrotem do pracy, złożyć u pracodawcy wniosek o rezygnację z części urlopu macierzyńskiego. Należy do niego dołączyć zaświadczenie od pracodawcy ojca dziecka, w którym potwierdza on termin rozpoczęcia urlopu tacierzyńskiego przez swojego pracownika.
Urlop tacierzyński jest urlopem płatnym. Za jego okres pracownik otrzymuje wynagrodzenie w postaci tzw. zasiłku macierzyńskiego. Podstawę wymiaru zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop lub z faktycznego okresu zatrudnienia za pełne kalendarzowe miesiące (jeżeli urlop rozpocznie się przed upływem tego okresu).
fot. Gonzalo Merat/ Foter /Creative Commons Attribution-NonCommercial 2.0 Generic (CC BY-NC 2.0)
