Zespół wymiotów cyklicznych to zaburzenie przewodu pokarmowego, które objawia się nawracającymi silnymi wymiotami i nudnościami, trwającymi od kilku godzin do kilku dni. Wymioty powracają przez kilka tygodni, a nawet miesięcy!
Czym się objawia?
Zaburzenie najczęściej występuje u dzieci w wieku 2 – 7 lat. Objawia się epizodami nasilonych wymiotów, które nie mają jednak typowego charakteru – poszczególne odcinki mogą trwać kilka godzin, a nawet kilka dni, choć najczęściej utrzymują się nie dłużej niż 72 godziny. Można je podejrzewać, jeśli w danym roku obserwuje się u dziecka trzy lub więcej (średnio 12 na rok) przypadków wymiotów pojawiających się bez wyraźnej przyczyny.
W przypadku danej osoby, każdy odcinek jest jednak podobny do poprzedniego – z reguły rozpoczyna się w określonym momencie dnia (zazwyczaj nocą lub nad ranem), ma podobną długość, podobne objawy i poziom intensywności, a przerwy pomiędzy poszczególnymi epizodami są zbliżone.
Inne objawy, jakie można zaobserwować podczas epizodu wymiotów, to:
- ból brzucha,
- biegunka,
- gorączka,
- zawroty głowy,
- wrażliwość na światło.
Pomiędzy okresami intensywnych nudności i wymiotów nie obserwuje się innych niepokojących objawów, choć czasami się zdarza, że chory doświadcza lekkich nudności, bólu brzucha, a także kończyn. Stosunkowo często schorzeniami towarzyszącymi zespołowi są:
- migrenowe bóle głowy,
- choroba lokomocyjna,
- inne czynnościowe zaburzenia przewodu pokarmowego.
Leczenie
Zespół diagnozuje się dopiero po wykluczeniu innych stanów chorobowych, mogących być ich źródłem. W celu stwierdzenia bądź wykluczenia schorzenia przeprowadza się szereg badań diagnostycznych (m.in. badania obrazowe i laboratoryjne) oraz wnikliwą ocenę psychologiczną. Jednoznaczna przyczyna zespołu wymiotów cyklicznych nie została dotychczas określona. Za czynniki, mające wyzwalać wymioty uznaje się jednak:
- stres,
- napięcie emocjonalne,
- wysiłek fizyczny, silne zmęczenie,
- przeziębienia,
- alergie,
- problemy z zatokami,
- produkty spożywcze, jak czekolada czy ser,
- przejadanie się lub jedzenie tuż przed pójściem do łóżka,
- wysokie temperatury, upały.
Identyfikacja czynnika może być pomocna w ustaleniu terapii dla dziecka, ponieważ leczenie zespołu zawsze jest dostosowane do indywidualnych potrzeb małego pacjenta. Niestety, nie ma lekarstwa, które gwarantowałoby pozbycie się schorzenia – terapia skupia się na kontrolowaniu objawów. Podaje się również środki przeciwwymiotne oraz uzupełnia niedobory płynów i elektrolitów (doustne płyny nawadniające), co zapobiega powstaniu groźnego odwodnienia – zauważmy, że nadmierne wymioty powodują szybką utratę tych niezbędnych do życia składników.
Czasami lekarz wdraża także terapię behawioralną – jest to potrzebne u dzieci, u których czynnikiem wyzwalającym wymioty są emocje, lęki, stres. Do środków zapobiegawczych zaliczyć można zapewnianie dziecku odpowiedniej dawki spokojnego snu, chronienie go przed nadmiernymi emocjami i sytuacjami stresowymi, a także unormowanie rytmu dnia i spożywania posiłków.
