Atopowe zapalenie skóry to alergiczna, nawrotowa choroba skóry, która zwykle ujawnia się we wczesnym dzieciństwie. Kojarzymy ją przede wszystkim z suchą, wrażliwą i skłonną do podrażnień skórą. Czy wiemy jednak, gdzie szukać zmian atopowych?
Skóra atopika
Skóra osoby, cierpiącej na AZS jest specyficzna, bowiem występuje w niej niedobór składników naturalnego czynnika nawilżającego – aminokwasów. Z uwagi na zaburzony proces powstawania lipidów barierowych skóra jest osłabiona, podatna na wysuszenie oraz wszelkie infekcje.
Skórę atopową charakteryzują następujące cechy:
- suchość,
- zaczerwienienie,
- podatność na podrażnienia,
- zmiany zapalne – wypryski, zmiany rumieniowo-grudkowe,
- powierzchniowe linijne ubytki w skórze,
- wysypka
- pogrubienie naskórka,
- uporczywy, nasilony, przewlekły świąd – zwłaszcza w godzinach wieczornych i w nocy, a także po spoceniu skóry,
- łuszczenie się,
- powracające wirusowe zapalenia skóry,
- (czasami) wyciek ropy,
- nietolerancja na niektóre tkaniny – zwłaszcza wełniane,
- nietolerancja na niektóre produkty.
Nasilenie objawów można zaobserwować w sytuacjach stresowych.
Gdzie szukać zmian atopowych?
Objawy choroby oraz miejsce ich lokalizacji różni się ze względu na jej fazy, a te – związane są z wiekiem chorego. Schorzenie może się uaktywnić już u 2-miesięcznego dziecka – wówczas mamy do czynienia z fazą niemowlęcą schorzenia. Zmiany lokalizują się w pierwszej kolejności na twarzy: zwykle pod postacią wysypki lub łuszczących się plam koloru czerwonego. Atakują głównie policzki, które sprawiają wrażenie polakierowanych, ale mogą się też pojawić na czole, szyi i skórze głowy.
Dodatkowo, włosy słabną, staja się cienkie, rzadkie, matowe i łamliwe, a płatki uszne sprawiają wrażenie naderwanych. Z czasem zmiany można także zaobserwować na rękach i nogach, a szczególnie w ich zagięciach oraz na tułowiu i pośladkach. Na skórze mogą się też pojawić sączące się strupki.
Kolejną fazą schorzenia jest faza dziecięca, mówimy o niej do ukończenia przez dziecko 12. roku życia. Typowe dla niej objawy występują głównie na twarzy – w okolicach oczu i ust, na karku, na powierzchniach zgięciowych dużych stawów oraz na grzbietach dłoni i stóp. W poważniejszych przypadkach mogą zająć całą powierzchnię skóry. Typowe dla tego okresu zmiany to powierzchniowe linijne ubytki w skórze, strupy i zgrubienia na skórze, zmiany rumieniowo-grudkowe oraz pogrubienie skóry w wyniku drapania i stanu zapalnego.
Po przekroczeniu przez dziecko 12. roku życia mówimy o tzw. fazie młodzieńczej i dorosłych. Zmiany obejmują zwykle całą powierzchnię skóry, a do wcześniejszych objawów można dodać wyraźne zgrubienie skóry, krwiste strupki i nacieki zapalne, a także „polakierowane” płytki paznokciowe.
Uwaga! Atopowemu zapaleniu skóry często towarzyszą inne schorzenia atopowe, jak: alergia pokarmowa, pokrzywka, astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek, sezonowy lub przewlekły katar sienny.