Żylaki sromu to przypadłość, która bardzo często atakuje kobiety w ciąży i tuż po porodzie. Skąd bierze się ta dolegliwość? Jakie są objawy choroby? Jak sobie z nią poradzić?
Żylaki na wargach sromowych – objawy
Żylaki są poszerzonymi i wydłużonymi naczyniami żylnymi. W przypadku, gdy skupiamy się na żylakach sromu, pojawiają się one w okolicach kobiecego krocza, na wargach sromowych. Typowym objawem pojawiających się żylaków sromu jest opuchnięcie i zaczerwienienie warg sromowych. Na samym początku schorzeniu towarzyszą świąd, pieczenie i ból, który występuje najczęściej podczas wypróżniania.
Często kobiety wstydzą się udać do lekarza z tą dolegliwością, liczą, że z czasem sama przejdzie. Niestety, ale wszystkie te nieprzyjemne dolegliwości będą się nasilać i utrudniać codzienne życie. Ból staje się coraz bardziej uporczywy i częstszy. Dołącza do niego także uczucie ciężkości w brzuchu, które przybiera na sile podczas stania i siedzenia, zwłaszcza ze skrzyżowanymi nogami. Seks przestaje być przyjemny i sprawia ból, a do tego może spowodować pękanie żylaków. W efekcie na wargach sromowych powstają krwawiące i bolesne ranki.
Żylaki na wargach sromowych to schorzenie, które najczęściej dopada kobiety w ciąży – warto więc wiedzieć, że nie jest ono przeciwwskazaniem do porodu siłami natury. Każda sytuacja musi być jednak oceniona indywidualnie przez lekarza ginekologii. W zależności od wielkości i umiejscowienia żylaków może on zalecić wykonanie cesarskiego cięcia.
Żylaki warg sromowych – przyczyny
Żylaki sromu w ciąży to częsta przypadłość, która może pojawić się również zaraz po porodzie – najczęściej jednak atakują kobiety w ostatnim trymestrze ciąży.
Wszystkiemu winne są hormony – w tym okresie organizm produkuje znacznie zwiększone ilości estrogenu i progesteronu. Przez obecność tych hormonów w większym stężeniu spada napięcie ścian naczyń krwionośnych, a równocześnie zwiększa się objętość krwi. Dzieje się tak dlatego, ponieważ kobiecy organizm przystosowuje się do zapewnienia właściwego ukrwienia płodu, ale i matki. Im dojrzalsza ciąża, tym więcej produkowanych jest hormonów – równocześnie jednak naczynia krwionośne mogą się zbyt poszerzyć, przez co w efekcie pojawiają się żylaki na wargach sromowych.
Żylaki sromu w ciąży mogą pojawiać się też z innego powodu – rosnące w łonie matki dziecko wywiera ucisk na naczynia w miednicy. Gdy ciąża jest już zaawansowana, może na tyle poważnie uciskać żyły, że będzie skutecznie tamować lub nawet blokować odpływ krwi z dolnych części ciała do serca. Przez to zwiększa się zastój w już powiększonych naczyniach krwionośnych. Dlatego też żylaki na wargach sromowych często współwystępują z innymi tego typu problemami w okolicy krocza: żylakami odbytnicy (powszechnie nazywanymi hemoroidami) czy żylakami pochwy.
Warto jednak wiedzieć, że żylaki na wargach sromowych mogą pojawić się także z innych przyczyn, niezwiązanych z ciążą. Powodem występowania dolegliwości mogą być uwarunkowania genetyczne, niewydolność żylna miednicy lub inne choroby, np. endometrioza czy zespół policystycznych jajników.
Żylaki sromu – leczenie
Żylaki na wargach sromowych najczęściej nie wymagają interwencji lekarskiej i samodzielnie ustępują w ciągu 3-4 miesięcy po porodzie. Jeżeli jednak tak się nie dzieje (lub żylaki wystąpiły z innych powodów niż ciąża), należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Żylaki występujące w okolicach krocza mogą bowiem mieć powikłania: od wzdęć i zaparć, poprzez częstomocz, na zakrzepicy żył miednicy mniejszej kończąc.
Specjalista przeprowadzi wywiad lekarski oraz badanie przedmiotowe, zaleci także inne dodatkowe badania – wszystko to pozwoli na zlokalizowanie żylaka. Wśród badań, które może zalecić lekarz są m.in. dopplerowskie badanie USG, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny czy flebografia żył miednicy mniejszej i jamy brzusznej.
Po zlokalizowaniu i ocenieniu rozmiaru żylaka, przeprowadzony zostanie chirurgiczny zabieg jego usunięcia. Przeprowadzany jest on za pomocą nowoczesnych i małoinwazyjnych metod. W przypadku współwystępowania żylaków kończyn dolnych zaleca się usuwanie ich w tym samym czasie, aby zmniejszyć ryzyko nawrotu choroby.
Lekarz może także zalecić leczenie farmakologiczne, lekami zawierającymi składniki wpływające pozytywnie na kondycję naczyń krwionośnych.
Żylaki warg sromowych – co sprzyja ich powstawaniu? Jak im zapobiegać?
Żylaki sromu częściej pojawiają się u kobiet, które w ciągu kilku miesięcy po porodzie zachodzą w kolejną ciążę. Liczne i następujące szybko po sobie ciąże to wciąż szalejąca burza hormonów – a to zdecydowanie może wywoływać tę dolegliwość.
W grupie zwiększone ryzyka znajdują się panie zmagające się z żylakami kończyn.
Dodatkowo żylakom warg sromowych – zwłaszcza u kobiet w ciąży – sprzyjają takie czynniki jak:
- nadwaga,
- niska aktywność fizyczna,
- siedzący tryb życia,
- upały i gorące kąpiele.
Aby zapobiec występowaniu żylaków sromu, należy więc przede wszystkim przeciwdziałać powyższym czynnikom. Zalecana jest regularna – nawet niewielka w przypadku zaawansowanej ciąży – aktywność fizyczna. Należy również unikać pozostawania przez dłuższy czas w jednej pozycji (zwłaszcza siedzącej!), przebywania w upale i gorących kąpieli.
Warto także pić spore ilości wody oraz spożywać produkty, które zawierają rutynę – substancję uszczelniającą i wzmacniającą naczynia krwionośne. Znajdziesz ją m.in. w cebuli, marchewce, pomarańczach czy jagodach.
Jeżeli jednak pojawiły się już żylaki na wargach sromowych, należy załagadzać objawy. W czasie pieczenia i swędzenia krocza w czasie ciąży najwygodniejsza jest tzw. pozycja Simsa – leżenie na lewym boku z podciągniętymi w kierunku brzucha kolanami oraz podłożenie pod kończyny dolne i miednicę koca lub poduszek (tak by znalazły się one na wysokości serca).
Ulgę dadzą także chłodne okłady i dobrane przez lekarza środki (maści, czopki) o działaniu łagodzącym, np. wyciąg z kasztanowca.
